Hình ảnh một bé gái người Đài Loan trong bộ dạng “Quỷ vô diện” đang là nhân vật gây sốt nhất cộng đồng mạng mùa Halloween năm nay. Với gương mặt trắng bệch cùng biểu cảm “siêu đơ” rất ấn tượng, cô bé đã đốn tim không ít người lớn, đồng thời đưa họ quay trở về với những hồi ức tuổi thơ đẹp đẽ ngập tràn trong các bộ phim hoạt hình Nhật Bản. Show  Bé gái gây chú ý vì hóa trang thành quỷ Vô diện trong dịp Halloween năm nay Vô Diện: Ác quỷ đáng sợ hay con ma hiền lành? Vô diện (tên tiếng Anh: No Face) mà bé gái trên hóa thân được lấy từ nguyên mẫu trong bộ phim hoạt hình nổi tiếng Spirited Away (Vùng đất linh hồn) do hãng Ghibli sản xuất, công chiếu năm 2001. Vốn là một con ma kì lạ không có gương mặt, Vô diện thực sự gây ấn tượng mạnh với khán giả nhờ những hành động tuy nhạt nhẽo nhưng lại vô cùng đáng yêu trong phim. Số lượng người hâm mộ của Vô diện thậm chí còn không hề thua kém hai nhân vật chính là Chihiro và Haku. Đến với Spirited Away, người xem như được lạc vào giữa chốn ma quái, huyền ảo nào đó, nơi có cô bé Ogino Chihiro đang bị mắc kẹt cùng với thế giới của các linh hồn kỳ lạ sau khi bố mẹ cô đều bị biến thành heo trên đường chuyển đến nhà mới. Vô Diện cũng có lượng fan ngoài đời đông không kém nhân vật chính Chihiro Từ đây, Chihiro đã có một chuyến phiêu lưu vô cùng kì thú, bắt đầu bằng việc làm thuê tại nhà tắm công cộng do mụ phù thủy Yubaba cai quản, làm quen với những người bạn mới như anh chàng tốt bụng Haku, cô gái phục vụ tên Lin và chắc chắn không thể không kể tới con ma Vô Diện. Vô Diện được biết tới là một cư dân ở vùng đất linh hồn. Nó hay đeo mặt nạ vong hồn và cơ thể trong suốt có thể dễ dàng tàng hình. Vô Diện sống nhờ vào lòng tham của con người. Hắn có thể biến ra vô số vàng bạc để dụ dỗ nạn nhân của mình sau đó sẽ nuốt chửng họ. Vô Diện đại diện cho lòng tham không đáy của con người Cảm nhận ban đầu của người xem về Vô diện thường chỉ có 3 từ: “Thật đáng sợ!”, thế nhưng càng về sau, khán giả càng thấy được những điều còn sâu xa hơn thế. Vô diện giống như một tấm gương vô tri phản chiếu lại chính xác tâm hồn của những kẻ đứng trước mặt hắn. Đó cũng chính là lý do Vô diện trở nên trầm tính, hiền lành khi đứng bên cạnh là một Chihiro trong sáng, không hề bị vấy bẩn bởi lòng tham. Cuối cùng sau khi được Chihiro cảm hóa, Vô diện đã trở lại về với bản chất lương thiện ban đầu, hắn tự nguyện trở thành người giúp việc cho phù thủy Zeniba, người chị song sinh của Yubaba. Video: Trích đoạn phim có sự xuất hiện của Vô diện trong Vùng đất linh hồn Một con ma hiền lành, có một bản chất tốt đẹp, một linh hồn ẩn hiện vô định khoác lên mình màu đen sâu hút, đeo một chiếc mặt nạ vừa vui vừa buồn chính là điều tạo nên sức hút riêng cho nhân vật Vô diện trong phim. Đặc biệt gây ám ảnh nhất có thể kể tới cảnh quay Vô diện đứng lặng lẽ một mình dưới mưa hay lúc hắn lẽo đẽo đi theo Chihiro một cách chậm rãi, từ tốn. Quay trở lại với Vùng đất linh hồn, tác phẩm thuộc hàng kinh điển này đã mang về những thành công ngoài mong đợi cho đạo diễn Miyazaki Hayao và cả Studio Ghibli. Ngày ra mắt, Vùng đất linh hồn trở thành bộ phim ăn khách nhất mọi thời đại tại Nhật Bản, vượt qua cả siêu phẩm Titanic. Năm 2001, siêu phẩm này còn được vinh danh tại lễ trao giải Oscar cho phim hoạt hình xuất sắc nhất, đồng thời giành vị trí thứ 4 trong danh sách 100 bộ phim hay nhất thế kỷ 21 do BBC bình chọn. Phim mang về thành công ngoài mong đợi và là niềm tự hào của châu Á nói chung Vô Diện trong Văn hóa cổ Nhật Bản Trước khi xuất hiện trong Vùng đất linh hồn, Vô diện đã được nhắc tới khá nhiều trong các truyền thuyết cổ truyền miệng tại đất nước mặt trời mọc với tên gọi Noppera-bo. Vô diện hay Noppera-bo được miêu tả là một trong những sinh linh kỳ lạ nhất từng được biết tới. Nó có thể mang hình hài của một người bình thường hay đôi khi là trong ảo giác của mọi người. Đúng như tên gọi, Vô diện thực sự không có mắt, mũi, miệng, thay vào đó chỉ có một lớp da trống rỗng. Vô diện xuất hiện khá nhiều trong các ghi chép cổ của người Nhật Theo các ghi chép trong tài liệu cổ Shinsetsu Hyakumonogatari của Nhật, Vô diện thường được bắt gặp vào ban đêm ở những vùng hoang vu, hẻo lánh, ít người qua lại. Nó hay nhát ma người khác chứ không hề có hại hay mục đích gì khác. Con ma đặc biệt này còn được đề cập đến khá nhiều trong tuyển tập Kwaidan – Những truyền thuyết và nghiên cứu về các sinh vật kỳ bí của Lafcadio Hearn. Trong đó, Hearn kể về Vô diện với tên gọi Mujina (một kiểu giống Ông Kẹ của Việt Nam) khá chi tiết như sau: “Những năm 1700, một người đàn ông trên đường tới thủ phủ Edo (tên cũ của Tokyo) thì bất ngờ bắt gặp một cô gái lạ tại vùng quê hẻo lánh gần đồi Kunizaka, cô ta đang khóc và tỏ ra tuyệt vọng. Sau lời đề nghị được giúp đỡ, người đàn ông này giật mình nhận ra cô gái không hề có khuôn mặt. Anh ta kinh hoàng bỏ chạy về phía trước cho tới khi gặp một quán mì Soba. Dừng lại để nghỉ, người đàn ông kể cho chủ quán câu chuyện của mình, nhưng ngay sau đó anh giật mình lùi lạ khi người chủ quán mì Soba vuốt mặt, vụt biến thành một Vô diện khác”. Đa phần đều miêu tả Vô diện khá hiền lành và không có hại Ngoài Kwaidan, còn khá nhiều các truyền thuyết khác cũng có nói tới con ma Vô diện, tất cả trong số đó đều chung một đặc điểm đó là khuôn mặt trắng bệch không có đường nét. Hình tượng Vô Diện đa dạng trong các tác phẩm điện ảnh Vùng đất linh hồn được coi là tác phẩm xây dựng được nhân vật Vô diện gần nhất với các miêu tả trong truyền thuyết, từ ngoại hình vô định cho tới tính cách nhút nhát, lặng lẽ khi một mình và hung tợn khi đứng trước người phàm. Trước đó Vô diện cũng từng xuất hiện khá nhiều trong các tác phẩm điện ảnh, truyền hình hay trò chơi điện tử như Adventure Quest Worlds, The Great Yokai War hay Yo-kai Watch 2,... Trong một bộ phim thứ 8 của Ghibli có tên Pom Poko (Cuộc chiến gấu mèo), Vô diện xuất hiện dưới hình dạng một cô gái xinh đẹp nhưng không hề có khuôn mặt khiến những người đi đường vô cùng sợ hãi. Đây chính là cách hù dọa bằng phép thuật do gia tộc gấu mèo Tanuki thực hiện nhằm xua đuổi con người khỏi vùng đất của chúng. Ở Hetalia: Axis Powers (phiên bản phim: Paint it, White!), các Vô diện lại mang trên mình một màu trắng đơn giản từ đầu tới chân. Nội dung phim nói về cuộc xâm lăng Trái Đất của người ngoài hành tinh với hình dạng của những con ma Vô diện, khiến các quốc gia thuộc phe Trục và phe Đồng Minh năm xưa phải hợp tác với nhau để bảo vệ thế giới. Hay trong tác phẩm truyền hình Mononoke ra mắt năm 2007 của đạo diễn Kenji Nakamura, các Vô diện xuất hiện khá nhiều dưới hình dạng những con quái vật gớm ghiếc. Chúng lần lượt bị hạ dưới lưỡi kiếm sắc nhọn của vị pháp sư trẻ tuổi Shino. Nhân vật nữ y tá đáng sợ trong trailer của tựa game Silent Hill 2 cũng được cho là lấy ý tưởng từ con ma Noppera-bo của Nhật Bản. Một số hình ảnh minh họa Noppera-bo trong phim Yokai Monsters: 100 Monsters. Vốn là fan trung thành của hoạt hình Disney/Pixar, nhưng với tôi Spirited Away mới là bộ phim yêu thích nhất từ trước tới nay bởi sự nhân văn và những tầng lớp ý nghĩa sâu sắc của nó. Tôi còn tự đặt ra một việc trong must-do list là sau này có ít nhất một lần cùng người yêu xem Spirited Away :). Cho tới nay, Spirited Away là bộ phim hoạt hình duy nhất của Nhật Bản từng chiến thắng giải Oscar, vượt qua Ice Age, Lilo & Stitch, Spirit: Stallion of the Cimarron và Treasure Planet. Đây cũng là bộ phim có doanh thu cao nhất trong lịch sử điện ảnh Nhật khi thu về 274 triệu đôla Mỹ trên toàn thế giới. Bài viết này không kể cho bạn về các tình tiết trong bộ phim, mà sẽ là những điều khiến tôi ấn tượng nhất. Lòng tham là một thứ xấu xíNhững chi tiết ẩn dụ về lòng tham, một trong những yếu tố thuộc về bản chất của con người lặp đi lặp lại khá nhiều lần trong bộ phim. Vùng đất linh hồn mở đầu bằng câu chuyện của gia đình cô bé Chihiro - cô nhóc nhút nhát hậu đậu - bị lạc tới một vùng đất lạ trong hành trình chuyển về nhà mới. Cha mẹ Chihiro vì tò mò nên đã đi khám phá, và bị quyến rũ bởi những hàng ăn thơm ngon hấp dẫn không có người bán. Vì không cưỡng lại được, cả hai người đã bị biến thành lợn và mắc kẹt trong thế giới bí ẩn này. Từ đó, Chihiro đã bắt đầu một cuộc hành trình tự lập đầy thử thách ở một nơi hoàn toàn xa lạ để giải cứu cha mẹ và trở về thế giới thực. Một chi tiết khác khá nổi bật là việc những nhân viên tham lam trong nhà tắm nơi Chihiro làm việc khi nhận tiền của Vô Diện lại bị chính hắn ăn thịt. Đó là những sự trừng phạt đáng sợ của thế giới ma thuật, nhưng trong thế giới thực thì sao? Ta có thể không biến thành lợn, cũng không bị ai ăn thịt, nhưng đã bao giờ lòng tham khiến bạn đánh mất danh dự và nhân phẩm của mình? Đi tìm bản ngã - "cái tôi" là một hành trình gian khóNếu bạn đã từng xem phim thì khi tôi nói tới điều này, bạn sẽ ngay lập tức liên tưởng tới nhân vật Vô diện (No Face). Vô diện vốn là một quái vật đáng sợ xuất hiện trong Nhà tắm của bà chủ Yubaba, như đã nói ở trên, hắn sẵn sàng nuốt chửng những ai tham lam nhận vàng của mình. Vô diện không có một hình hài cụ thể, cũng không có một khuôn mặt riêng và thậm chí là bất kỳ sự quan tâm từ ai trong chính thế giới của hắn. Vô diện là một nhân vật vô cùng đặc biệt - hắn khiến chúng ta liên tưởng tới chính mình: ai mà chưa từng trải qua cảm giác sự tồn tại của mình không hề có ý nghĩa gì trên thế giới này? Với cô bé nhân vật chính Chihiro, thì đây là một cuộc hành trình để tìm lại chính cái tên cho mình. Lạc vào vùng đất linh hồn, Chihiro bị pháp sư và cũng là bà chủ Yubaba lấy mất cái tên và đặt cho cô một danh xưng mới: Sen. Càng ở lâu trong thế giới ma mị này, Sen dần dần quên đi chính tên thật của mình và có lẽ cô bé đã quên vĩnh viễn nếu không có sự giúp đỡ từ Haku. Không có tên thật, Sen không thể trở về thế giới bình thường. Khi bạn quên đi mình là ai, bạn đang không thực sự sống cuộc đời của mình mà chỉ sống theo sự chỉ dẫn của kẻ khác mà thôi. Lòng can đảm và tình yêu giúp con người ta trưởng thànhTôi tin rằng fan hâm mộ Ghibli đều đồng ý rằng một trong những điểm lớn nhất làm nên sức hấp dẫn của Spirited Away là câu chuyện tình yêu giữa Chihiro và chàng trai trẻ Haku - vốn là một vị thần sông lãng quên thân phận của mình. Có lẽ là do duyên số mà Haku từng biết tới Chihiro từ rất lâu trước đây, trong một lần cứu cô bé bị đuối nước. Trong suốt hành trình gian nan ở thế giới phép thuật, chính Haku là người đã giúp đỡ và che chở cho cô bé những khi khó khăn. Điều kỳ lạ là, Haku vốn đã quên tên mình ở thế giới này, vẫn không sao quên được tên thật của Chihiro ngay cả khi cô bé chỉ còn nhớ mình là Sen. Đó có phải là tình yêu đích thực không? Có thể tôi cũng hơi lãng mạn giống nhiều fan Ghibli khác, nhưng tôi không thể không cảm động vì điều này. Vẻ đẹp của tình yêu là ở chỗ, nó không cần một sự thể hiện màu mè phô trương. Bạn không hề thấy một chi tiết nào giữa hai nhân vật chính khẳng định tình yêu của họ với nhau, nhưng bạn không thể không cảm nhận thấy điều đó. Thật kỳ lạ vì Chihiro vốn chỉ là một cô bé thôi mà? Nhưng cũng chẳng sao. Cứ nhẹ nhàng và bất thành văn như thế lại hay. Người ta cứ đòi hỏi ở một "soái ca" quá nhiều thứ, nhưng theo tôi thì chỉ cần như thế này thôi: Cảnh Haku đưa bánh cho Sen khiến tôi lần nào cũng phải bật khóc. Lí do tôi thấy thật đồng điệu với Chihiro là bởi tôi có thể cảm nhận được sự trưởng thành trong hành trình của cô bé: hành trình giải cứu cha mẹ, hành trình đi tìm lại cái tên cho chính mình, hành trình trở về thế giới thực. Vốn là một bé con nhõng nhẽo, Chihiro đã phải nỗ lực thật nhiều để lớn lên trong môi trường nguy hiểm và khắc nghiệt, không chỉ nhận ra được cha mẹ mình thực sự là ai, mà còn cứu Haku khỏi bùa yểm ma thuật. Có lẽ phải được đặt vào trong những hoàn cảnh cụ thể thì con người ta mới tìm thấy sức mạnh và những năng lực phi thường của chính mình. Cảnh cuối cùng trong phim thật nhiều ý nghĩa. Để trở về thế giới thực, Chihiro phải bước đi trên đồng cỏ và không được phép ngoái lại. Với tôi thì đó là một ẩn dụ cho việc đôi khi bạn phải thực sự biết cách quên đi quá khứ để bắt đầu một cuộc sống mới. Nhưng ai mà không mong Chihiro được gặp lại Haku? KếtVùng đất linh hồn không chỉ hay bởi nội dung nhiều tầng ý nghĩa và hình ảnh đẹp dưới bàn tay chỉ đạo của Miyazaki. Tôi khuyên bạn hãy add soundtrack của bộ phim vào playlist của mình ngay, nếu bạn là một người nhạy cảm và yêu âm nhạc của Joe Hisaishi :) Đọc thêm: |
