Tỷ giá danh nghĩa là gì

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa (nominal exchange rate - NER) là gì? Nó có mối quan hệ như thế nào đối với các tỷ giá khác. Tất cả sẽ được chúng tôi bật mí ngay sau đây.

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa là gì?

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa (nominal exchange rate - NER) là tỷ giá trao đổi giữa hai loại tiền tệ khác nhau được định giá dựa trên giá trị của mỗi đơn vị tiền tệ đó trên thị trường quốc tế.

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa không được tính dựa trên khác biệt về mức giá giữa các nước mà thường được sử dụng để thực hiện các giao dịch thương mại quốc tế và đầu tư ngoại hối.

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa thường được biểu thị bằng cách so sánh giá trị của một đơn vị tiền tệ với đơn vị tiền tệ khác.

Ví dụ: Tỷ giá hối đoái danh nghĩa giữa USD và EUR có thể được biểu thị là 1,20 USD/EUR, có nghĩa là một đô la Mỹ có giá trị tương đương với 1,20 euro.

Các loại tỷ giá hối đoái danh nghĩa

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa được sử dụng hàng ngày trong giao dịch trên thị trường ngoại hối, nó bao gồm tỷ giá hối đoái danh nghĩa song phương và tỷ giá hối đoái danh nghĩa đa phương.

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa song phương (Bilateral Exchange Rate): Là giá của một đồng tiền so với đồng tiền khác mà chưa đề cập đến lạm phát giữa hai nước. Nếu NEER > 1 thì đồng tiền được xem là giảm giá (mất giá) đối với tất cả đồng tiền còn lại , nếu NEER < 1 thì đồng tiền được xem là lên giá (được giá) đối với tất cả đồng tiền còn lại.

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa đa phương hay còn gọi là tỷ giá danh nghĩa hiệu dụng (NEER–Nominal Effective Exchange rate): Thực chất NEER là một chỉ số chứ không phải là tỷ giá, là chỉ số trung bình của một đồng tiền so với đồng tiền còn lại.

Các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái

Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ giá trị giữa hai đồng tiền tệ khác nhau nên sự thay đổi của tỷ giá hối đoái phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Cụ thể:

• Các chính sách về việc tăng hoặc giảm lãi suất của ngân hàng trung ương có thể ảnh hưởng đến giá trị đồng tiền và do đó ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái.
• GDP, tăng trưởng kinh tế và cả sự ổn định chính trị, của một quốc gia có thể ảnh hưởng đến giá trị đồng tiền của quốc gia đó và dẫn tới việc ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái.
• Lượng xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ của một quốc gia có thể ảnh hưởng đến cung và cầu của một quốc gia, dẫn tới sự thay đổi của tỷ giá hối đoái.
• Dưới sự tác động của giá dầu lên tình hình kinh tế của các quốc gia sản xuất dầu và nhu cầu sử dụng dầu trên toàn cầu, giá dầu thô là nguyên nhân chính của tình trạng biến động giá trị đồng tiền.
• Sự lo ngại về tình hình kinh tế, tình hình chính trị và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến giá trị đồng tiền và do đó ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái.

Phân biệt tỷ giá hối đoái danh nghĩa và thực tế

• Tỷ giá hối đoái thực (real exchange rate - RER) hay còn được gọi là tỷ giá ngoại thương là tỷ giá danh nghĩa được điều chỉnh bởi tương quan giá cả trong nước và ngoài nước. Khi tỷ giá danh nghĩa tăng hay giảm không nhất thiết phải đồng nghĩa với sự gia tăng hay giảm sức cạnh tranh thương mại quốc tế.
• Tỷ giá hối đoái danh nghĩa (nominal exchange rate - NER) là tỷ giá được sử dụng hàng ngày trong giao dịch trên thị trường ngoại hối, nó bao gồm tỷ giá hối đoái danh nghĩa song phương và tỷ giá hối đoái danh nghĩa đa phương. Hay có thể hiểu là giá trong nước của một đơn vị ngoại tệ (EH/F), hay ngược lại, giá nước ngoài của một đơn vị nội tệ (EF/H = 1/EH/F).

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm các thông tin khác liên quan tới tỷ giá hối đoái và danh nghĩa tại đây.

Công thức tính tỷ giá hối đoái danh nghĩa

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa được tính dựa theo công thức:

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa = Giá trị một đơn vị tiền tệ A / Giá trị một đơn vị tiền tệ B

Ví dụ: Giá trị của một đô la Mỹ là 110 yên Nhật, và giá trị của một Euro là 1,20 đô la Mỹ, thì tỷ giá hối đoái danh nghĩa giữa EUR và JPY có thể được tính bằng cách sử dụng công thức:

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa EUR/JPY = (1 Euro / 1,20 USD) x (110 JPY / 1 USD) = 91,67 JPY/EUR

Điều này có nghĩa là một Euro có giá trị tương đương với 91,67 yên Nhật.

Lưu ý: Tỷ giá hối đoái danh nghĩa chỉ thể hiện giá trị của tiền tệ trên thị trường quốc tế và không phản ánh sự khác biệt về mức giá giữa các quốc gia.

Vai trò của tỷ giá hối đoái danh nghĩa

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa có vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế, đầu tư và tài chính toàn cầu.

• Thúc đẩy thương mại quốc tế, giúp các nhà sản xuất và người tiêu dùng trên toàn cầu có thể trao đổi hàng hóa và dịch vụ với nhau với giá cạnh tranh.
• Tỷ giá hối đoái danh nghĩa có ảnh hưởng đến giá cả và lợi nhuận của các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh và xuất khẩu sang các thị trường quốc tế. Nếu tỷ giá hối đoái của đồng tiền mà doanh nghiệp sử dụng để bán hàng giảm, doanh nghiệp sẽ có lợi nhuận tăng lên và ngược lại.

• Nếu tỷ giá hối đoái của một quốc gia giảm, thì đầu tư vào nước đó sẽ trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
• Tỷ giá hối đoái danh nghĩa có thể ảnh hưởng đến định hướng chính sách tiền tệ của các quốc gia, bao gồm việc điều chỉnh lãi suất và tăng trưởng kinh tế.

Có thể nói tỷ giá hối đoái danh nghĩa có vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế, đầu tư và tài chính toàn cầu, ảnh hưởng đến giá cả và lợi nhuận của các doanh nghiệp, luồng vốn đầu tư và định hướng chính sách tiền tệ của các quốc gia.

Có thể dự đoán tỷ giá hối đoái danh nghĩa không?

Hiện nay, rất khó dự báo tỷ giá hối đoái nói chung và tỷ giá hối đoái danh nghĩa nói riêng bởi nó thay đổi liên tục và phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong thị trường tài chính, tiền tệ. Tuy nhiên, vẫn có một số phương pháp giúp bạn có thể dự báo tỷ giá hối đoái. Bao gồm:

• Phân tích kỹ thuật: Thông qua chỉ báo kỹ thuật bao gồm các biểu đồ cập nhật liên tục và các chỉ báo phân tích kỹ thuật khác như MA (moving average), MACD (moving average convergence divergence) và RSI (relative strength index) đẻ đưa ra xu hướng của tỷ giá hối đoái.
• Phân tích cơ bản: Phương pháp này sử dụng các yếu tố cơ bản như tình hình kinh tế, chính trị, thương mại và tài chính của một quốc gia để dự đoán xu hướng của tỷ giá hối đoái. Để thực hiện phương pháp này, bạn cần nắm vững các tin tức và sự kiện đang diễn ra trên thế giới.
• Sử dụng mô hình dự báo: Dựa trên các dữ liệu lịch sử để đưa ra dự đoán về xu hướng tương lai của tỷ giá hối đoái.

Tuy nhiên, dự đoán tỷ giá hối đoái không thể chính xác 100% vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau và thị trường luôn có yếu tố bất ngờ.Vì vậy, các quyết định đầu tư và kinh doanh nên được đưa ra dựa trên nhiều yếu tố khác nhau và không chỉ dựa trên dự đoán tỷ giá hối đoái.

Tại sao nên quan tâm đến tỷ giá hối đoái danh nghĩa?

Tỷ giá hối đoái có ảnh hưởng đến giá trị hàng hóa và dịch vụ được mua và bán trên thị trường quốc tế.

Tỷ giá hối đoái ảnh hưởng đến nền kinh tế như thế nào?

• Đầu tư: Khi tỷ giá hối đoái của quốc gia tăng, thì giá trị của các khoản đầu tư nước ngoài của quốc gia đó sẽ tăng và ngược lại.
• Du lịch: Tỷ giá hối đoái có thể ảnh hưởng đến chi phí du lịch. Nếu tỷ giá hối đoái của quốc gia tăng, thì chi phí du lịch đến quốc gia đó sẽ tăng.
• Thị trường tài chính: Tỷ giá hối đoái có thể ảnh hưởng đến giá trị của các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu và hàng hóa. Nếu tỷ giá hối đoái của một quốc gia tăng, thì giá trị của các công cụ tài chính của quốc gia đó sẽ giảm.
• Tài chính cá nhân: Các chi phí của các sản phẩm và dịch vụ được mua từ nước ngoài, chẳng hạn như hàng hóa, dịch vụ, và các khoản vay ngoại tệ sẽ tăng khi tỷ giá hối đoái tăng.

Vì vậy, tỷ giá hối đoái là một yếu tố quan trọng trong kinh tế và có ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của đời sống và kinh doanh.

Ví dụ:

Khi Anh bỏ phiếu để rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2016, đồng bảng Anh đã giảm giá đáng kể so với đồng euro và đồng đô la Mỹ. Điều này ảnh hưởng đến các doanh nghiệp Anh và các doanh nghiệp có liên quan đến Anh, cũng như các nhà đầu tư và nhà xuất khẩu.

Hiểu một cách đơn giản thì tỷ giá hối đoái danh nghĩa là tỷ giá hối đoái được Ngân hàng Nhà nước công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng hàng ngày. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp khi tra cứu về tỷ giá trong các bảng công bố tỷ giá tại ngân hàng hoặc trên website của chính ngân hàng đó.