Hướng dẫn xây dựng trang trại

Bên cạnh các câu hỏi được đặt ra như “đất nông nghiệp có được xây nhà ở không?” hay “đất nông nghiệp có được đào ao không?”, cũng có không ít người thắc mắc thêm “đất nông nghiệp có được làm trang trại không?”. Tham khảo bài viết dưới đây của LuatVietnam để giải đáp cho câu hỏi này.

1. Đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích gì?

Trong phân loại đất đai, đất nông nghiệp là nhóm đất được sử dụng phổ biến tại Việt Nam. Khoản 1 Điều 10 Luật Đất đai 2013 quy định nhóm đất nông nghiệp gồm các loại đất:

- Đất trồng cây hàng năm (đất trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác);

- Đất trồng cây lâu năm;

- Đất rừng sản xuất;

- Đất rừng phòng hộ;

- Đất rừng đặc dụng;

- Đất nuôi trồng thủy sản;

- Đất làm muối;

- Đất nông nghiệp khác (dùng để xây dựng chuồng trại, nhà kính và các loại nhà khác phục vụ nghiên cứu thí nghiệm các giống vật nuôi, cây trồng).

Căn cứ theo quy định, có thể thấy đất nông nghiệp là loại đất được sử dụng vào mục đích chăn nuôi, trồng trọt phục vụ sản xuất nông nghiệp hoặc dùng để xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc gia cầm, ươm tạo cây giống, con giống…

Việc xác định đúng mục đích sử dụng đất nông nghiệp có ý nghĩa quan trọng trong quá trình sử dụng và khai thác đất.

Hướng dẫn xây dựng trang trại
Đất nông nghiệp được dùng để chăn nuô, trồng trọt,...phục vụ sản xuất nông nghiệp (Ảnh minh họa)

2. Có được làm trang trại trên đất nông nghiệp không?

Đây cũng là vấn đề được nhiều người sử dụng đất quan tâm tuy nhiên không phải ai cũng nắm rõ quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này.

Như đã trình bày ở trên, đất nông nghiệp trong đó bao gồm đất nông nghiệp khác, ngoài mục đích trồng trọt và chăn nuôi, các hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp có thể xây dựng các công trình trên đất nhưng mục đích xây dựng phải đúng quy định pháp luật.

Trong đó, Luật cho phép xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm dưới mô hình trang trại hoặc các mô hình nhỏ lẻ khác nhưng phải đúng mục đích sử dụng.

Tóm lại, hộ cá nhân, gia đình đang sử dụng đất nông nghiệp được phép xây dựng trang trại nhưng phải nhằm mục đích sản xuất nông nghiệp, mở rộng quy mô, nâng cao hiệu quả sản xuất trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, trồng rừng, gắn sản xuất với chế biến sản phẩm nông, lâm, thủy sản.

3. Xây trang trại trên đất nông nghiệp thế nào cho hợp pháp?

Cá nhân, hộ gia đình xây trang trại trên đất nông nghiệp không phải xin phép cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nhưng phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai theo quy định.

Cụ thể, theo quy định mới nhất tại Thông tư 09/2021/TT-BTNMT, các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhưng phải đăng ký biến động trong đó gồm:

- Chuyển đất trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác gồm: Đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt; đất xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm;

- Chuyển đất trồng cây hàng năm khác, đất nuôi trồng thủy sản sang trồng cây lâu năm;

- Chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất nuôi trồng thủy sản, đất trồng cây hàng năm;

Ví dụ, trường hợp gia đình anh A đang sử dụng đất nông nghiệp là đất trồng cây hàng năm nay muốn xây dựng trang trại để chăn nuôi thêm trâu, bò thì không cần xin phép cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nhưng phải đăng ký biến động đất đai.

Để thành lập một trang trại, ngoài các bước cơ bản cần thiết như: tìm hiểu nhu cầu của thị trường, huy động nguồn vốn, xác định mô hình kinh doanh,… Tuy nhiên, việc cấp Giấy chứng nhận kinh tế trang trại còn chưa thông thoáng; thủ tục còn rườm rà, khó khăn.

Chăn nuôi trang trại là hình thức tổ chức hoạt động chăn nuôi tập trung tại khu vực riêng biệt dành cho sản xuất, kinh doanh chăn nuôi (theo quy định tại Khoản 9 Điều 2 Luật chăn nuôi 2018)

Chăn nuôi trang trại bao gồm chăn nuôi trang trại quy mô lớn, quy mô vừa và quy mô nhỏ.

Điều 21 Nghị định 13/2020/NĐ-CP quy định chi tiết về quy mô chăn nuôi.

1. Điều kiện để xin giấy phép kinh doanh trang trại

Đối với cơ sở trồng trọt, nuôi trồng thuỷ sản, sản xuất tổng hợp phải đạt: Có diện tích tối thiểu 3,1 ha đối với vùng Đông Nam Bộ và Đồng bằng Sông Cửu Long và 2,1 ha đối với các tỉnh còn lại. Giá trị sản lượng hàng hóa đạt 700 triệu đồng/năm.

Đối với cơ sở chăn nuôi phải đạt giá trị sản lượng hàng hóa từ 1.000 triệu đồng/năm trở lên;

Đối với cơ sở sản xuất lâm nghiệp phải có diện tích tối thiểu 31 ha và giá trị sản lượng hàng hóa bình quân đạt 500 triệu đồng/năm trở lên.”

2. Điều kiện chăn nuôi trang trại

Về vị trí xây dựng trang trại, chủ sở hữu cần lựa chọn vị trí phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, vùng nơi mà mình muốn xây dựng trang trại.

Trang trại cần đảm bảo lượng nước cung cấp và dự trữ cho hoạt động chăn nuôi và xử lý chất thải cũng như các hoạt động khác

Xây dựng các biện pháp, phương án nhằm bảo vệ môi trường như phương án xử lsy chất thải chăn nuôi, phương pháo cải thiện môi trường như trồng cây xanh,…

Xây dựng hệ thống chuồng trại, trang thiết bị phù hợp.

Có hồ sơ ghi chép quá trình hoạt động chăn nuôi.

3. Chuẩn bị hồ sơ

Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại;

Bản sao có chứng thực giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc hợp đồng thuê đất để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản.

4. Thủ tục xin giấy phép kinh doanh trang trại

Bước 1: Cá nhân, tổ chức nộp hồ sơ tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi trang trại sản xuất. Đối với cơ sở sản xuất nằm trên địa bàn nhiều xã thì cá nhân, hộ gia đình tự quyết trong việc lựa chọn Ủy ban nhân dân cấp xã nào nộp hồ sơ cho thuận tiện nhất. Trường hợp cấp đổi, chủ trang trại nộp hồ sơ tới Ủy ban nhân dân cấp xã

Bước 2: Xử lý hồ sơ: Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra tính hợp lệ. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, Ủy ban nhân dân cấp xã kiểm tra, xác nhận Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận kinh tế trang trại và chuyển hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận kinh tế trang trại đến Ủy ban nhân dân cấp huyện.

Bước 3: Cấp giấy chứng nhận. Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện cấp Giấy chứng nhận kinh tế trang trại trong thời hạn 3 ngày làm việc nếu đáp ứng đủ điều kiện.