Văn phòng Chính phủ đã có thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình về Đề án thành lập TP Thủ Đức . Theo đó, Thủ tướng đồng ý thực hiện chủ trương thành lập TP Thủ Đức thuộc TP.HCM trên cơ sở sắp xếp quận 2, 9 và Thủ Đức theo Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021. Gần 10 năm cho giấc mơ Thành phố phía Đông
Trước đó, ngày 24/4, UBND TP.HCM đã có quyết định thành lập Ban chỉ đạo xây dựng khu đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông gồm 22 thành viên, do Chủ tịch Nguyễn Thành Phong làm Trưởng ban, lãnh đạo các sở, ban, ngành thành phố và Chủ tịch UBND ba quận 2, 9, Thủ Đức làm thành viên. Ban chỉ đạo có nhiệm vụ tổ chức nghiên cứu, lập quy hoạch phát triển tổng thể khu đô thị; xây dựng chiến lược phát triển kinh tế tri thức, các chương trình kêu gọi đầu tư phát triển đô thị và thu hút nhân tài đến sinh sống và làm việc; nghiên cứu các chính sách, giải pháp và nguồn lực thực hiện quy hoạch và phát triển. Do khu đô thị cũng chính là khu vực thành lập Thành phố phía Đông , nên Ban chỉ đạo còn có nhiệm vụ chỉ đạo tăng cường cải cách hành chính, đổi mới quản lý nhà nước, xây dựng cơ chế phối hợp giữa ba quận 2, 9 và Thủ Đức. Thành phố phía Đông chính là đề án chính quyền đô thị riêng trực thuộc chính quyền đô thị TP.HCM, vốn đã được TP.HCM ấp ủ gần 10 năm qua. Năm 2013, tại Kỳ họp thứ 11 HĐND TP.HCM khoá VIII đã thông qua Nghị quyết chuyên đề về Đề án thí điểm Chính quyền đô thị TP.HCM, với 4 đô thị vệ tinh Đông - Tây - Nam - Bắc, trong đó có Thành phố phía Đông gồm các quận 2, 9 và Thủ Đức. Tuy nhiên, đề án này sau đó không được thông qua, do vướng luật, Hiến pháp và quy mô đề án quá lớn, cần nhiều cơ quan tham gia. Gần đây, từ năm 2018, Khu đô thị Sáng tạo phía Đông - Thành phố phía Đông, được Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân và chính quyền thành phố nhiều lần nhắc lại. Nhiều hội thảo về đề án này cũng liên tục tổ chức, nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ các chuyên gia, các nhà kinh tế trong và ngoài nước. Tại một hội nghị vừa diễn ra vào tháng 7/2020, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân cho biết các ý kiến đều thống nhất sự cần thiết thành lập Thành phố phía Đông. Tên của TP này sẽ có tên chính thức khi được Quốc hội thông qua, trước mắt tạm thời lấy tên là TP Thủ Đức. Vì sao TP.HCM muốn thành lập TP Thủ Đức? Thành phố Thủ Đức được quy hoạch gồm ba quận: 2, 9 và Thủ Đức, có quy mô lớn khoảng 22.000 ha, bằng 1/10 diện tích toàn TP.HCM. Dân số hiện nay của ba quận hơn 1 triệu người, dự kiến đóng góp 1/3 kinh tế cho thành phố. Do có diện tích lớn cũng như các đóng góp, chỉ số khác, chính quyền TP.HCM cho rằng 3 quận này không thể sáp nhập thành một quận được, mà phải là thành phố, trực thuộc TP.HCM.
Việc thành lập TP Thủ Đức theo định hướng hình thành khu đô thị sáng tạo, tương tác cao là phù hợp với chủ trương chung về phát triển kinh tế số, phát huy năng lực, đổi mới, sáng tạo của TP.HCM. Ba quận này đang sở hữu nhiều tiềm năng, có thể tận dụng nguồn lực tại chỗ để phát triển theo mô hình kinh tế sáng tạo. Theo đó, quận 2 với Khu đô thị mới Thủ Thiêm sẽ được quy hoạch là trung tâm tài chính. Quận 9 có Khu công nghệ cao năm 2019 đã mang lại giá trị xuất khẩu khoảng 17 tỉ USD, bằng 40% xuất khẩu của TPHCM. Quận Thủ Đức sẽ giữ vai trò hạt nhân là khu đô thị đại học, gồm Đại học Quốc gia TP.HCM và hơn chục trường đại học khác, với 1.500 giảng viên trình độ tiến sĩ và 70.000 sinh viên theo nhiều chuyên ngành khách nhau. Đây là nơi có cường độ công nghệ ứng dụng cao nhất nước; nơi có cường độ đào tạo, nghiên cứu khoa học cao nhất cả nước và cũng là nơi có khu đô thị mới, trung tâm tài chính quốc tế. Có động lực tăng trưởng khác nhau, và có chỉ số tăng trưởng tốt. Ba quận 2, 9, Thủ Đức dự kiến sẽ mang lại nhiều động lực phát triển cho Thành phố phía Đông. Bí thư Nguyễn Thiện nhân từng khẳng định: “3 yếu tố này tác động lại tạo nên vùng tăng trưởng mới”. Song song đó, ở khu vực này có 6 khu chức năng, nhưng 6 khu này tách rời vì nằm ở 3 quận, không đảm bảo tính tương tác liên thông. Vì vậy, phải hình thành một đơn vị quản lý và đề xuất tích hợp 3 quận này thành một, là hợp lý. Chính quyền TP.HCM kỳ vọng Thành phố phía Đông khi hoàn thiện sẽ đóng góp 30% tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) cho TP. HCM, bằng 4-5% tổng sản phẩm nội địa (GDP) cả nước. Từ nhiều năm trước, TP.HCM cũng đã chuẩn bị cho Thành phố phía Đông những nền tảng hạ tầng hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển của đô thị mới, mà dễ thấy là sự bứt phá hạ tầng giao thông.
Khu Đông TP.HCM với nền tảng hạ tầng giao thông trọng điểm sẵn có gồm tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên (kết nối với Đồng Nai, Bình Dương), cao tốc Long Thành - Dầu Giây, Xa lộ Hà Nội, Đại lộ Mai Chí Thọ, các tuyến đường Vành đai…, UBND TPHCM đã yêu cầu Sở Giao thông Vận tải, Sở Quy hoạch - Kiến trúc thành phố lập quy hoạch và đầu tư phát triển hạ tầng giao thông cho khu vực này phù hợp theo hướng đô thị sáng tạo. Mà điểm nhấn là đẩy mạnh phát triển vận tải công cộng bằng đường bộ, đường sắt đô thị và cả đường thủy. Trong thông báo kết luận của Chính phủ, Trung ương cũng yêu cầu TP.HCM cần lưu ý về quy hoạch chung; nên tổ chức lấy ý kiến của các nhà đầu tư nước ngoài, các tập đoàn công nghệ, tài chính, bất động sản hàng đầu thế giới về định hướng xây dựng TP Thủ Đức, nhằm tìm hiểu các nhu cầu đầu tư, yêu cầu về cơ sở hạ tầng... để tích hợp vào quy hoạch, định hướng chung của TP. HCM. Chính phủ cũng lưu ý quy hoạch TP Thủ Đức phải gắn trong quy hoạch chung của TP.HCM, cũng như quy hoạch vùng, để tạo động lực tăng trưởng, hỗ trợ, tránh trùng lặp định hướng phát triển giữa các vùng, các khu vực và tránh tạo ra cạnh tranh nội vùng không cần thiết, dễ làm phân tán nguồn lực.
Sáng 31.12, tại trụ sở UBND Q.2 diễn ra lễ công bố nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã và thành lập TP.Thủ Đức thuộc TP.HCM. Đến dự có nguyên thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh, nguyên Phó thủ tướng Trương Vĩnh Trọng; Ủy viên Bộ Chính trị, theo dõi và chỉ đạo Đảng bộ, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân; Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên cùng nhiều lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và TP.HCM. Tại buổi lễ, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội công bố Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập TP.Thủ Đức thuộc TP.HCM. Ngay sau đó, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu trao nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho lãnh đạo TP.HCM. Ông Lưu đánh giá TP.HCM là đô thị đặc biệt, trung tâm kinh tế, văn hóa… đóng vai trò dẫn dắt, có sức hút đầu tư đối với nền kinh tế khu vực và cả nước. Việc thành lập TP.Thủ Đức không chỉ là sự kiện đặc biệt quan trọng với người dân 3 quận mà còn là cột mốc phát triển của TP.HCM trong hội nhập quốc tế.
“Đây là sự kiện quan trọng để hình thành khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông tạo sự thúc đẩy, là hạt nhân phát triển kinh tế thành phố và khu vực”, ông Lưu nói. Đồng thời, đề nghị TP.HCM tập trung xây dựng, trình quy hoạch xây dựng TP.Thủ Đức, hướng tới xây dựng thành phố thông minh, sáng tạo là động lực phát triển kinh tế. Bên cạnh đó, TP.HCM cần sớm trình ban hành cơ chế chính sách đặc thù cho TP.Thủ Đức; phát huy tính tự chủ, sáng tạo, thu hút đầu tư, thành hạt nhân, cực tăng trưởng mới của TP.HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Tiếp tục đầu tư phát triển hạ tầng, thu hút lao động chất lượng cao; đảm bảo phúc lợi xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần người dân; phát triển khoa học, công nghệ cao. Ngoài ra, Phó chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị TP.HCM tập trung hoàn thiện bộ máy chính quyền, sắp xếp cán bộ dôi dư và giải quyết các khiếu nại tố cáo trên địa bàn sau khi thành lập TP.Thủ Đức. Tin liên quan |
