Phương pháp thử nghiệm có một số điểm yếu đã biết bao gồm việc tạo ra các tình huống được sản xuất, không có khả năng kiểm soát tất cả các biến và tính dễ mắc lỗi của con người. Trong một số tình huống, phương pháp thử nghiệm là không sử dụng thực tế gì, mặc dù ở những người khác, nó là một công cụ tuyệt vời để tạo ra bằng chứng nhân quả. Phương pháp thực nghiệm phụ thuộc vào các giả thuyết và sự quan sát. Nó đòi hỏi phải tạo ra một kịch bản có kiểm soát để thu được thông tin về mức độ phù hợp hoặc sai lệch của kịch bản so với các giả thuyết ban đầu. Điều này tạo ra một số vấn đề cho các nhà nghiên cứu. Các vấn đề với phương pháp thử nghiệm bao gồm:
Các biến vô định hình như văn hóa và vai trò giới không thể được kiểm soát một cách hoàn hảo hoặc hoàn toàn và vì vậy, nhiều thử nghiệm không thể được thực hiện vì điều này. Do nhu cầu về môi trường hoạt động được kiểm soát, nhiều yếu tố có trong thế giới mở không có sẵn hoặc không có trong một số thử nghiệm nhất định. con người phải tiến hành tất cả các thí nghiệm và vì họ là những người vận hành dễ sai lầm nên những sai lầm của họ có thể ảnh hưởng đến kết quả. Mặc dù phương pháp thực nghiệm vượt trội hơn hầu hết các phương pháp điều tra khoa học khác về chất lượng kết quả và khả năng kiểm soát các biến mà nó cung cấp, nhưng nó vẫn không thể sai lầm. Các biện pháp đối phó tốt nhất là giám sát kỹ lưỡng và hiểu rõ những sai sót của nó.
(Last Updated On: 18/06/2021 By Lytuong.net) Phương pháp phi thực nghiệm là phương pháp thu thập số liệu dựa trên sự quan sát các sự kiện, sự vật đã hay đang tồn tại, từ đó tìm ra qui luật của chúng. Phương pháp này gồm các loại nghiên cứu kinh tế và xã hội, nghiên cứu nhân chủng học, … Loại số liệu thu thập trong phương pháp phi thực nghiệm gồm số liệu được thu thập từ các câu hỏi có cấu trúc kín hoặc số liệu được thu thập từ các câu hỏi mở theo các phương pháp thu thập số liệu. + Câu hỏi mở: là dạng câu hỏi có số liệu thu thập không có cấu trúc hay số liệu khó được mã hóa. Câu hỏi cho phép câu trả lời mở và có các diễn tả, suy nghĩ khác nhau hơn là ép hoặc định hướng cho người trả lời. + Câu hỏi kín: là dạng câu hỏi có số liệu thu thập có thể tương đối dễ dàng phân tích, mã hóa nhưng nó giới hạn sự trả lời. Thí dụ, sinh viên các khóa học được đưa ra các câu hỏi nhận xét về giáo trình, bài giảng, sách, … và được chỉ định trả lời theo thang đánh giá 5 mức độ (rất hài lòng: +2; hài lòng: +1; trung bình: 0; không hài lòng: -1; rất không hài lòng: -2) để biết sinh viên thỏa mãn hay không thỏa mãn. Đây là các câu hỏi kín thể hiện sự mã hóa số liệu. --> LỚP: 12SKT1TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCMKHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNGMÔN: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌCGiảng viên: Tiến sĩ. Trần Thị Út Slide 2PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆMThành viên của nhóm:1/ Hà Tố Như2/ Trần Thúy Lan Anh3/ Nguyễn Diên Duẫn4/ Nguyễn Thị Thanh ThảoChuyên đề:NHÓM THỰC HIỆN: ADNTSlide 3NỘI DUNG1. Khái niệm phương pháp nghiên cứu thực nghiệm.2. Đặc điểm của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm.3. Phân loại thực nghiệm.3.1. Tùy nơi thực nghiệm, ta có:3.1.1. Thực nghiệm trong phòng thí nghiệm.3.1.2. Thực nghiệm tại hiện trường.3.1.3. Thực nghiệm trong quần thể xã hội.3.2. Tùy theo mục đích quan sát, ta có:3.2.1. Thực nghiệm thăm dò.Slide 4NỘI DUNG3.2.2. Thực nghiệm kiểm tra.3.2.3. Thực nghiệm song hành.3.2.4. Thực nghiệm đối nghịch.3.2.5. Thực nghiệm so sánh (đối chứng).4. Ưu và nhược điểm của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm5. Các nguyên tắc và yêu cầu cơ bản của thực nghiệm.6. Các bước tiến hành thực nghiệm.7. Ý nghĩa của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm.Slide 51. Khái niệm phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:Thực nghiệm là một phương pháp thu thập thông tin được thực hiện bởi những quan sát trong điều kiện gây biến đổi đối tượng khảo sát và môi trường xung quanh đối tượng khảo sát một cách có chủ định. Phương pháp thực nghiệm được áp dụng phổ biến không chỉ trong nghiên cứu tự nhiên, kỹ thuật, y học mà cả trong xã hội và các lĩnh vực nghiên cứu khác 1.Slide 62. Đặc điểm của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:- Thực nghiệm cho phép tác động lên đối tượng nghiên cứu một cách chủ động; can thiệp có ý thức vào quá trình diễn biến tự nhiên, để hướng quá trình diễn ra theo mong muốn của nhà nghiên cứu. - Khi nói đến phương pháp thực nghiệm cần phải nói đến những tham số bị khống chế bởi người nghiên cứu. Ví dụ: Khi làm thực nghiệm về một phản ứng hóa học, người nghiên cứu cần khống chế các tham số như: thành phần các chất tham gia phản ứng; điều kiện của phản ứng về nhiệt độ, áp suất; Bằng việc thay đổi các tham số, người nghiên cứu có thể tạo ra nhiều cơ hội thu được những kết quả mong muốn.Slide 73. Phân loại thực nghiệm:Quá trình thực nghiệm có thể được tiến hành ở nhiều môi trường khác nhau:3.1. Tùy nơi thực nghiệm, ta có: 3.1.1. Thực nghiệm trong phòng thí nghiệm: Người nghiên cứu hoàn toàn chủ động tạo dựng mô hình thực nghiệm và khống chế các tham số, hạn chế là kết quả thu được trong phòng thí nghiệm hiếm khi được áp dụng thẳng vào điều kiện thực tế.Slide 83. Phân loại thực nghiệm:3.1.2. Thực nghiệm tại hiện trường: Người nghiên cứu tiếp cận những điều kiện hoàn toàn thực, nhưng bị hạn chế về khả năng khống chế tham số và các điều kiện nghiên cứu. Ví dụ: Một thí nghiệm sinh học ngoài trời không thể tạo các điều kiện về nhiệt độ khác với tự nhiên.3.1.3. Thực nghiệm trong quần thể xã hội: Đây là dạng thực nghiệm được tiến hành trên một cộng đồng người, trong những điều kiện sống của họ. Trong thực nghiệm này, người nghiên cứu thay đổi các điều kiện sinh hoạt của họ, tác động vào đó những yếu tố cần được kiểm chứng trong nghiên cứu.Slide 93. Phân loại thực nghiệm: 3.2. Tùy mục đích quan sát, ta có: 3.2.1. Thực nghiệm thăm dò: Loại thực nghiệm này được sử dụng để nhận dạng vấn đề và xây dựng giả thiết. Ví dụ: Để nâng cao hiệu quả kinh doanh, đáp ứng nhu cầu thị trường, công ty muốn thiết kế và đưa ra thị trường một sản phẩm mới. Công ty làm thử sản phẩm mẫu, khuyến khích người tiêu dùng sử dụng, thu thập ý kiến phản hồi để quyết định chiến lược sản xuất kinh doanh của sản phẩm đó.3.2.2. Thực nghiệm kiểm tra: được tiến hành để kiểm chứng các giả thuyết.Slide 103. Phân loại thực nghiệm: 3.2.3. Thực nghiệm song hành: là thực nghiệm tiến hành trên những đối tượng khác nhau trong những điều kiện được khống chế giống nhau, nhằm rút ra kết luận về ảnh hưởng của thực nghiệm trên các đối tượng khác nhau. Ví dụ: Để đánh giá hiệu quả của một loại phân bón, người ta bón cùng một loại phân trên các loại cây trồng khác nhau, từ đó theo dõi và đưa ra kết luận về tác dụng của loại phân đó đối với các loại cây trồng khác nhau.Slide 113. Phân loại thực nghiệm: 3.2.4. Thực nghiệm đối nghịch: là thực nghiệm tiến hành trên hai đối tượng giống nhau với các điều kiện ngược nhau, nhằm quan sát kết quả của các phương thức tác động của các điều kiện thí nghiệm trên các thông số của đối tượng nghiên cứu. Ví dụ: Người ta tổ chức hai nhóm sinh viên cùng áp dụng một phương pháp đọc sách, nghiên cứu một loại tài liệu. Một nhóm đọc trong thư viện với điều kiện tốt nhất, nhóm kia đọc tại sân trường trong giờ ra chơi, kết quả lĩnh hội của mỗi nhóm sẽ đánh giá tác dụng của phương pháp, đồng thời cho thấy tác động của điều kiện môi trường đối với đọc sách.Slide 123. Phân loại thực nghiệm: 3.2.5. Thực nghiệm so sánh (đối chứng): là thực nghiệm được tiến hành trên hai đối tượng khác nhau, trong đó một trong hai được chọn làm đối chứng nhằm tìm chỗ khác biệt giữa các phương pháp, giữa các hậu quả so với đối chứng. Ví dụ: Tổ chức hai nhóm sinh viên có trình độ như nhau, cùng học một nội dung nhưng bằng hai phương pháp dạy - học khác nhau. Kết quả lĩnh hội kiến thức của mỗi nhóm sẽ phản ánh hiệu quả của hai phương pháp dạy - học khác nhau.Slide 134. Ưu và nhược điểm của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:4.1. Ưu điểm:- Cho phép thay đổi bản chất cấu trúc và cơ chế của đối tượng, thay đổi điều kiện, ảnh hưởng của những tác động bên ngoài bằng cách thay đổi những yếu tố nào đó của môi trường. - Có khả năng đi sâu vào quan hệ bản chất, xác định được các quy luật, phát hiện ra các thành phần và cơ chế chính xác.Slide 144. Ưu và nhược điểm của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:4.1. Ưu điểm:- Nhà nghiên cứu không thụ động chờ đợi sự xuất hiện các hiện tượng mà tự mình tạo ra các điều kiện, nên có khả năng tính đến một cách đầy đủ hơn các điều kiện đó, cũng như những ảnh hưởng mà các điều kiện ấy gây ra cho đối tượng.- Có thể lặp đi lặp lại nhiều lần thực hiện với những kết quả giống nhau, chứng tỏ một mối quan hệ có tính quy luật và đảm bảo được tính tin cậy của đề tài.Slide 154. Ưu và nhược điểm của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:4.2. Nhược điểm:- Phương pháp này thực hiện không đơn giản, nó đòi hỏi sự chuẩn bị công phu cả về lý luận và công cụ thực hiện, nhiều khi nó đòi hỏi những trang thiết bị đặc biệt mà người sử dụng nó phải được đào tạo thực hiện.- Mỗi thực nghiệm chỉ kiểm nghiệm và xác định được mối quan hệ giữa hai nhân tố, trong khi đó một đề tài nghiên cứu lại đòi hỏi phải kiểm nghiệm nhiều nhân tố.Slide 164. Ưu và nhược điểm của phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:4.2. Nhược điểm:- Các điều kiện được tạo ra một cách đặc biệt trong quá trình thực nghiệm, có thể phá vỡ diễn biến tự nhiên của hiện tượng nghiên cứu (gây một trạng thái tâm lý hồi hộp, lo lắng làm sai lệch các sự kiện thu được). - Khó có thể dùng phương pháp này để nghiên cứu những hoạt động diễn biến phức tạp trong tư tưởng, tình cảm con người.Slide 175. Các nguyên tắc và yêu cầu cơ bản của thực nghiệm:5.1. Nguyên tắc:- Xây dựng giả thuyết thực nghiệm.- Ước lượng các biến thiên (đo đạc, đánh giá những thay đổi của đối tượng trước tác động thực nghiệm).- Khống chế những điều kiện chủ quan của đối tượng được thực nghiệm để nó cân bằng và ổn định.- Khống chế những tác động không thực nghiệm.- Mẫu được lựa chọn trong thực nghiệm phải tiêu biểu, mang tính phổ biến để cho kết quả thực nghiệm được khách quan.- Đề ra những chuẩn đánh giá và phương thức đánh giá kết quả.- Phải ghi biên bản thực nghiệm.Slide 185. Các nguyên tắc và yêu cầu cơ bản của thực nghiệm:5.2. Yêu cầu:- Không sử dụng thực nghiệm một cách tràn lan, phải chọn vấn đề then chốt, nhất thiết để thực hiện. Khi đã chọn đề tài thực nghiệm thì cần phải thực hiện đến mức cao nhất các nguyên tắc của thực nghiệm.- Cần nắm chắc những ưu điểm và hạn chế của mỗi loại thực nghiệm để sử dụng phù hợp với vấn đề thực nghiệm.- Chỉ được tiến hành thực nghiệm khi có đầy đủ luận cứ về: mục đích, điều kiện (cơ sở lý luận, giả thuyết khoa học, đối tượng tác động, địa bàn thực nghiệm, lực lượng tham gia thực nghiệm, …), các bước thực nghiệm, việc xử lý kết quả, phân tích lý luận và khái quát hoá để hình thành tri thức mới, Slide 196. Các bước tiến hành thực nghiệm: Bước 1: Chuẩn bị:- Xác định mục tiêu thực nghiệm.- Xác định đối tượng, địa điểm, quy mô thực nghiệm.- Xây dựng giả thuyết thực nghiệm.- Xác định nhiệm vụ, phương pháp và kỹ thuật thực nghiệm.- Xác định hệ chuẩn đánh giá và phương pháp đánh giá kết quả.- Xây dựng kế hoạch triển khai thực nghiệm.Bước 2: Triển khai: - Khảo sát thực trạng các vấn đề có liên quan đến việc thực nghiệm.Slide 206. Các bước tiến hành thực nghiệm:- Triển khai thực nghiệm theo kế hoạch. Chú ý các vấn đề sau:+ Giữ các nhân tố khác ở trạng thái ổn định, trong khi các nhân tố thực nghiệm biến thiên.+ Cố gắng khống chế tối đa ảnh hưởng của ngoại cảnh.+ Cần ghi chép tỉ mỉ, cẩn thận những diễn biến của quá trình thực nghiệm.Bước 3: Đánh giá, xử lý các kết quả thực nghiệm.Bước 4: Viết báo cáo kết quả thực nghiệm.Slide 217. Ý nghĩa của phương pháp thực nghiệm: - Phương pháp thực nghiệm khoa học là một trong các phương pháp cơ bản trong nghiên cứu khoa học.- So với phương pháp phỏng vấn, quan sát, việc sử dụng phương pháp thực nghiệm trong nghiên cứu có một ý nghĩa rất quan trọng. Nếu phương pháp quan sát chỉ tìm hiểu, phát hiện những cái đã có thì phương pháp thực nghiệm lại chủ động tạo ra những hiện tượng, quá trình, cấu trúc và cơ chế mới để nghiên cứu chúng. Tóm lại: Phương pháp thực nghiệm mang tính chủ động và sáng tạo rất cao trong việc cải tạo thực tiễn và có ý nghĩa rất quan trọng trong lịch sử phát triển khoa học.Slide 22Tài liệu tham khảo1. Vũ Cao Đàm (2011), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, 70 Trần Hưng Đạo, Hà Nội.2. Tạp chí Khoa học và Công nghệ, Đại học Đà Nẵng, số (30). 2009 Nguyễn Thành Văn - Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng.3. http://www.scribd.com4. http:// WWW.experiment-resources.com.THE END Page 2--> TRƯỜNG ĐI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH KHOA ĐỊA LÝ LỚP K34A ZWßXY Giáo viên hướng dẫn Thạc só : Nguyễn Tấn Viện Nhóm thực hiện Nguyễn Thò Anh Trần Ngọc Anh Nghiêm Thò Chung Đoàn Thò Hạnh Phan Thò Ngân Nguyễn Thò Loan Dương Quang Phú Lê Thò Tam Nguyễn Văn Trình Mai Xuân Việt Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 3 năm 2010 bài tiểu luậän Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương Lời mở đầu Thế giới sinh vật thật phong phú và đa dạng, phân bố khắp mọi nơi trên Trái Đất, từ các vùng núi cao cho đến các vùng hải đảo xa xôi, từ không gian bao la cho đến đáy sâu của lòng đại dương tạo nên một sự sống sầm uất. Việt Nam là một nước nằm trong khu vực có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với thế giới sinh vật rất đa dạng, phong phú và rất phức tạp nhưng chưa được nghiên cứu một cách toàn diện. Đặc biệt là ởcác đòa phương miền núi, sinh vật ở nhiều nơi vẫn còn giữ kín những bí mật của mình. Thế giới sinh vật gồm có nhiều quần xã sinh vật, các quần xã sinh vật được đặc trưng bằng các quan hệ giữa các quần thể với nhau, giữa sinh vật với môi trường bao quanh. Có những quần xã sinh vật chỉ thấy những miền tự nhiên nhất đònh, mỗi quần xã sinh vật cùng với các điều kiện tự nhiên bao quanh tạo thành một thể thống nhất. Chính vì vậy khi khảo sát sinh vật đòa phương chúng ta phải nghiên cứu đống thời các thành phần tự nhiên và các mối quan hệ chặt chẽ giữa sing vật với các thành phần tự nhiên của đòa phương. Qua đó chúng ta vừa thu thập tài liệu để phục vụ cho việc giảng dạy đòa lý đia phương cũng như thấy được những tác động của con người tới sinh vật từ đó có những đề nghò tích cực để ngăn chặn sự suy thoái và mất cân bằng hệ sinh thái. Để thực hiện được điều đó chúng ta phải đề ra phương pháp nghiên cứu đòa lý sinh vật đòa phương. Nhằm làm rõ vấn đề này xin mời thầy và các bạn đến với bài tiểu luận của nhóm chúng tôi. Chân thành cám ơn ! Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 1 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương Mục lụcMục lục 2 I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU, NHIỆM VỤ 4 I.1 Mục đích 4 I.1.A. Giáo viên 4 I.2 Học sinh 4 I.3 Yêu cầu 4 I.3.A. Giáo viên 4 I.3.B. Học sinh 5 I.4 Nhiệm vụ nghiên cứu 5 II. TIẾN HÀNH KHẢO SÁT THỰC VẬT ĐỊA PHƯƠNG 5 II.1 Chuẩn bò 6 II.1.A. Dụng cụ 6 II.2 Về phía giáo viên 6 II.2.A. Kế hoạch chung: 6 II.2.B. Kế hoạch chi tiết 7 II.3 Phía học sinh 7 Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 2 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương II.4 Các Phương pháp khảo sát chính 9 II.4.A. Phương pháp chọn tuyến khảo sát 9 II.4.B. Phương pháp các điểm chìa khóa : 9 II.5 Tiến hành khảo sát 9 II.5.A. Mô tả thực vật trên đường đi 9 II.5.B. Mô tả thực vật theo điểm 10 II.5.C. Khảo sát một số loại thực vật đòa phương 12 II.5.C.i. Thực vật rừng: 12 II.5.C.ii. Nghiên cứu thực vật đồng cỏ 15 II.5.C.iii. Nghiên cứu thực vật đá vôi 17 II.5.C.iv. Nghiên cứu thực vật ở nước 18 II.5.C.v. Nghiên cứu cây trồng ở đòa phương 20 II.6 Làm việc trong phòng 21 II.6.A. Chỉnh lí số liệu 21 II.6.B. Vẽ lát cắt thực vật 22 II.6.C. Viết đề cương 22 III. nh hưởng của thực vật với đời sống và sản xuất 23 lời kết, Phần nhận xét của giáo viên . 24 Tài liệu tham khảo 25 Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 3 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương ii..MMUUÏÏCCĐĐÍÍCCHH,,YYEEÂÂUUCCAAÀÀUU,,NNHHIIEEÄÄMMVVUUÏÏI.1 Mục đích I.1.A. Giáo viên Nhằm sưu tầm tài liệu, bổ sung kiến thức thực tiễn phục vụ giảng dạy.Phục vụ cho việc nghiên cứu đòa lý đòa phương cho giáo viên, giúp giáo viên hiểu rõ, nắm vững học sinh mình phụ trách Thông qua việc khảo sát sinh vật đòa phương giáo viên có thể đưa ra những tham mưu cho đòa phương trong việc hoạch đònh sản xuất. I.2 Học sinh Giúp cho học sinh rèn luyện kó năng sử dụng một số phương pháp khảo sát và dụng cụ khảo sát Đòa Lý đòa phương. Giúp học sinh đánh giá, phân loại số lượng các loài thực vật đòa phương. Giúp học sinh ứng dụng những kiến thức Đòa Lý đã học để thực hành tốt công việc quan sát , mô tả hoặc nhận diện một số dạng thực, ngoài thực đòa Ngoài ra thông qua thực đòa học sinh có thể trả lời được những câu hỏi như: quần lạc thực vật phân bố ở đâu? Như thế nào? Cấu trúc của các loại quần lạc thực vật như thế nào? Chúng được hình thành ở giai đoạn nào? Nguồn gốc từ đâu? I.3 Yêu cầu I.3.A. Giáo viên Phải biết cách sử dụng một số dụng cụ khảo sát như: la bàn, bản đồ đòa hình khu vực, dụng cụ đo góc, cặp thực vật, cặp ép… Giáo viên cần nắm vững một số phương pháp khảo sát sinh vật. Giáo viên cần phải biết cách tổ chúc và quản lý học sinh. Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 4 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương I.3.B. Học sinh Học sinh cần phải trang bò cho mình những kiến thức cơ bản về các đặc điểm của các loại sinh vật Phải biết liên hệ những kiến thức đã học với việc đánh giá, nhận diện, phân loại các loại động, thực vật. Phải biết sử dụng một số phương pháp khảo sát sinh vật đơn giản . Cần phải có kỉ năng quan sát, nhận xét các yếu tố sinh vật và kó năng sử dụng bản đồ, biểu đồ tốt để thuận tiện trong việc nghiên cứu, khảo sát sinh vật. Phải biết cách mô tả và giải thích các hiện tượng sinh vật ngoài thực đòa hay nói cách khác là phải biết cách viết bài thu hoạch. I.4 Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu các quần lạc thực vật như một thành phần của thể tổng hợp đòa lí đòa phương tự nhiên. Xác đònh các mối quan hệ giữa các quần lạc thực vật với đòa hình thổ nhưỡng, khí hậu,….nghóa là các nhân tố tự nhiên Nghiên cứu sự phân bố của các quần lạc thực vật về mặt không giamn trong đòa phương và cắt nghóa sự phân bố đó Đáng giá trữ lượng của nguyên liệu thực vật về phương diện nông nghiệp và công nghiệp Tình hình sử dụng các tài nguyên thực vật, và có những đề nghò cụ thể về vấn đề sử dụng và bảo vệ chúng trong đòa phương . IIII.. TTIIEEÁÁNNHHAAØØNNHH KKHHAAÛÛOOSSAAÙÙTTTTHHƯƯÏÏCCVVAAÄÄTTĐĐỊỊAAPPHHƯƯƠƠNNGGGvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 5 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương II.1 Chuẩn bò II.1.A. Dụng cụ Trước khi khảo sát thực vật đòa phương cần chuẩn bò các dụng cụ chính như: bản đồ đòa hình, bản đồ sinh vật, ống nhòm thước dây, la bàn , dụng cụ đo gác , cặp thực vật, cặp ép ,dao hay kéo xén cây, kính lúp, giấy bút, nhãn thực vật, giấy gói, xô đựng …. II.2 Về phía giáo viên Cần phải lập kế hoạch chung và chi tiết cho đợt khảo sát. Có thể chọn một số phương pháp như: điểm, tuyến, kết hợp giữa tuyến và điểm. II.2.A. Kế hoạch chung: Ư Tổ chức các tuyến đường đi: Muốn phát hiện và khảo sát đầy đủ các quần lạc thực vật ta cần bố trí như thế nào để có thể cắt ngang qua mọi dạng cơ bản của đòa hình (qua thung lũng, thềm sông, sườn có hướng phơi khác nhau, vùng trũng, đầm lầy, cửa sông …) Ư Chọn đòa điểm chìa khóa Cần phải chọn một số đòa điểm chìa khóa để nghiên cứu sâu váo một số quần lạc thực vật điển hình hoặc để giải quyết một số vấn đề thực tiễn do nhu cầu của đòa phương đế ra. Ví dụ: nếu nghiên cứu thực vật bãi bồi hay bậc thềm sông thứ 2 thì diện tích bậc thềm sông có thể nhỏ, còn muốn nghiên cứu sự phân bố thực vật theo các yếu tố vi đòa hình, thì diện tích vào khoảng 500- 5000m2 Ư Chọn khu vực đăc trưng : Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 6 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương Đối với những quần lạc sinh vật điển hình cần phải chọn khu vực đặc trưng để nghiên cứu sâu vào thành phần loại, dạng, độ bắt gặp …của nó thường vào khoảng 100m2. Ư Chọn tuyến khảo sát riêng : Ta cũng cần nghiên cứu sâu về ảnh hưởng của một thành phần tự nhiên đối với thực vật. Thí dụ như ảnh hưởng của đòa hình đến thực vật , thổ nhưỡng đến thực vật…trong trường hợp đó có thể tổ chức những tuyến khảo sát riêng để lập lát cắt đòa hình thực vật, lát cắt thổ nhưỡng thực vật….và nêu trong lát cắt đó những đặc điểm của thanøh phần nghiên cứu và ảnh hưởng của chúng đối với thực vật . Thí dụ: đối với thổ nhưỡng cần nêu cho được chiều dày thổ nhưỡng, chiều dày của mùn , thành phần cơ giới… II.2.B. Kế hoạch chi tiết - Nêu cụ thể thời gian khảo sát từng ngày, từng buổi các điểm cần khảo sát - Tìm hiểu hoặc sưu tầm các tài liệu, sách báo tranh ảnh liên quan đến sinh vật khu vực cần khảo sát - Lập nội dung khảo sát :Tùy vào yêu cầu, nội dung, mục đích của quá trình học tập , khảo sát thực tế giáo viên đề ra nội dung khảo sát khác nhau Ví dụ: Khảo sát về thành phần loài Khảo sát tính phân tầng của quần lạc thực vật Khảo sát về độ che phủ của thực vật II.3 Phía học sinh ♦ Về phía học sinh cần chuẩn bò tốt về mặt tư tưởng, mục đích, yêu câu, ý nghóa của chuyến khảo sát Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 7 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương ♦ Học sinh cần chuẩn bò đầu đủ các vật dụng , tư trang cá nhân như: giày dép, áo quần, các vật y tế cần thiết cho chuyến thực đòa ♦ Học sinh cần chuẩn bò tốt các dụng cụ cần thiết cho chuyền thực đòa như: bản đồ, sổ tay, bút, thước kẻ … ♦ Giáo viên hướng dẫn cho học sinh cách quan sát , mô tả các quần lạc thực vật , dấu hiệu cơ bản của quần lạc thực vật ♦ Hướng dẫn học sinh cách lấy mẫu Ngoài ra, trước chuyến đi thực đòa học sinh cần tìm hiểu nghiên cứu các tài liệu liên quan tới đòa điểm mình khảo sát để công tác khảo sát đạt kết quả cao hơn. Máy ảnh - đồ dùng cần thiết để tiến hành khảo sát Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 8 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.comPhương pháp nghiên cứu thực vật đòa phương II.4 Các Phương pháp khảo sát chính Trong khảo sát thực vật ngoài thực đòa thường áp dụng các phương pháp sau: II.4.A. Phương pháp chọn tuyến khảo sát Về nguyên tắc chọn tuyến thì các tuyến nghiên cứu cho phép phát hiện và khảo sát được đủ các loại hình thực vật có trong khu vực nghiên cứu. Vì vậy các tuyến cần được bố trí sao cho chúng có thể cắt ngang qua các dạng đòa hình chủ yếu ( bãi bồi sông, suối, thềm sông suồi, thềm đá gốc …) qua các loại đất đá khác nhau . Việc chọn tuyến như vậy mới có thể giúp nghiên cứu một cách hợp lý các loại hình thực vật khác nhau trên toàn bộ khu vực, vì sự xuất hiện các quần lạc thực vật khác nhau trong khu vực chính là do sự thay đổi của các nhân tố tự nhiên trong khu vực để tạo ra chúng. Mỗi tuyến nên chọn theo những đường thẳng nhất đònh, có độ dài ngắn nhất và điển hình nhất . II.4.B. Phương pháp các điểm chìa khóa : Các điểm chìa khóa này đại diện cho những quần lạc thực vật khác nhau, chúng phản ánh sự phân hóa của các yếu tố tự nhiên một cách có quy luật trên một khu vực nhất đònh. II.5 Tiến hành khảo sát II.5.A. Mô tả thực vật trên đường đi Để mô tả thực vật dọc đường đi ta tiến hành bằng 2 cách: Gvhd : Th.s Nguyễn Tấn Viện Trang 9 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Page 3
|
