Nghề ba là gì

BA là một khái niệm, thuật ngữ còn khá mới hiện nay đối với rất nhiều người. Chính vì nó là điều mới mẻ và khác lạ nên nó đã thu hút được sự quan tâm của rất nhiều người đặc biệt đó là các công ty sản xuất phần mềm, lĩnh vực IT – Công nghệ thông tin. Vậy nên BA là gì mà có sức hút to lớn đến vậy hãy cùng mình tìm hiểu rõ hơn về BA dưới bài viết sau nhé.

BA là gì

Nghề ba là gì

BA là nghề gì

BA là viết tắt của Business analyst hay còn gọi là chuyên viên phân tích nghiệp vụ, là công việc làm việc với khách hàng để lấy yêu cầu xong sau đó chuyển thông tin và thảo luận yêu cầu với team nội bộ( Developer, QC) và quản lý document, chuyên đứng giữa  kết nối khách hàng lại với nhau

Hiện nay BA được chia làm 3 nghiệp vụ

Management Analyst: Chuyên gia tư vấn quản lý , đề xuất các cải thiện hiệu quả tổ chức, tư vấn cho các nhà quản lý cách làm các tổ chức có lợi hơn thông qua việc giảm chi phí  và tăng doanh thu

Systems Analyst : thường là những chuyên gia về khái niệm kỹ thuật hoặc phương pháp kỹ thuật phức tạp nào đó. Họ thường tham gia các dự án có độ khó, phức tạp về kỹ thuật cao, thường có 1 số dự án liên quan đến migrate data, đưa hệ thống lên mây hoặc tích hợp hệ thống  sẽ cần sự tham gia nhiều của của System Analyst, Các chuyên viên sẽ phân tích hệ thống hiện tại, xem xét các yêu cầu thiết kế  một kiến trúc hệ thống mới dựa trên cái đã có

Data analyst: Chuyên viên phân tích dữ liệu sẽ thu thập các thông tin số và kết quả hiện nay, thông thường những dữ liệu này ở dạng đồ thị, biểu đồ hoặc dưới dạng sơ đồ, bảng biểu hay báo cáo. Sau đó các dữ liệu này xác định xu hướng, tạo mô hình để dự đoán những gì xảy ra.

Business Analyst làm gì?

Nghề ba là gì

Business Analyst làm gì

Business Analyst làm việc với khách hàng  để lấy yêu cầu từ khách hàng chuyển yêu cầu về cho team: Điều đặc biệt ở chỗ đó là BA làm việc chủ yếu với khách hàng còn nhiều hơn với cả phần mềm. Đôi khi BA thân thiết với khách hàng có thể giúp tăng thêm cơ hội hợp tác với khách hàng, BA thường xuyên phân tích ưu điểm và nhược điểm của hệ thống cho khách hàng và đưa ra các cách giải pháp phần mềm cho họ

Trao đổi với team nội bộ gồm các vấn đề truyền tải thông tin, thảo luận yêu cầu khách hàng về dự án :BA là người thường xuyên làm việc với Developer, QC, PM bởi trong khi trao đổi với khách hàng có nhiều vấn đề phát sinh không nằm trong lĩnh vực của team, BA phải trao đổi với các bộ phận khác để đưa ra các giải pháp

Công việc về documentation , cả việc viết và quản lý document

Document không phải là công việc làm một lần rồi xong bởi nó là công việc viết đi viết lại nhiều lần, sửa nhiều lần để hoàn chỉnh tốt nhất. Một người quản lý document làm sao cho mọi người biết đau là bản cuối cùng và khi có những thay đổi về dự án cần khắc phục nó mà không ảnh hưởng đến document nào

Làm thế nào để trở thành một business Analyst (BA)

Những người trong lĩnh vực IT ( Lập trình viên, chuyên viên kiểm thử phần mềm, …)

Những người làm trong lĩnh vực IT muốn chuyển ngành sang nghề BA thì bạn nên cần có những kiến thức cơ bản về nghiệp vụ BA thêm các kiến thức nền khác như nhân sự, tài chính,…Thường những người làm việc trong lĩnh vực IT rất dễ có thể chuyển sang ngành BA này bởi bạn có kiến thức nền tảng chuyên về IT vì tùy vào lĩnh vực, dự án khác nhau.

Những người không chuyên về IT( kinh doanh, marketing, sales,…)

Những người không làm trong lĩnh vực IT lợi thế của họ đó là có kỹ năng giao tiếp để đi đàm phán với khách hàng, ưu điểm nổi trội là họ năng động, linh hoạt cũng như kỹ năng trao đổi đàm phán tốt hơn. 

Nhược điểm những người này đó là kỹ thuật, không hiểu rõ về quy trình, kỹ thuật cũng như vận hành của phần mềm nên những người này cần trau dồi vốn kinh nghiệm của bản thân trong nghề  thì mới tư vấn, giải thích cách vận hành để trao đổi với khách hàng.

Các kỹ năng cần thiết của BA nên có

Kỹ năng giao tiếp: BA có kỹ năng giao tiếp tốt thì có thể trao đổi thông tin, vấn đề, nghiệp vụ hệ thống để có thể lấy được yêu cầu rõ ràng từ khách hàng. Ngoài kỹ năng ngoại ngữ thì khả năng văn bản giao tiếp cũng là kỹ năng cần thiết của BA để đưa ra nghiệp vụ cũng như các báo cáo tiến trình phần mềm hoặc ứng dụng cho khách hàng

Kỹ năng công nghệ: Là một BA bạn nên biết những ứng dụng công nghệ mình đang được sử dụng, nên biết các nền tảng công nghệ thông tin hiện nay và các ứng dụng công nghệ đang được dùng hiện nay. Để giao tiếp với khách hàng bạn nên dùng ngôn ngữ kinh doanh để giao tiếp với team kỹ thuật cũng như với khách hàng hiểu được về hệ thống rõ ràng nhất

Kỹ năng phân tích: Làm BA bạn nên có kỹ năng phân tích tốt để phân tích nhu cầu kinh doanh khách hàng để hiểu đúng cũng như truyền tải thông tin chính xác nhất cho team.BA phải phân tích số liệu, tài liệu và kết quả khảo sát người sử dụng để khắc phục những nhược điểm, sai sót của hệ thống

Kỹ năng giải quyết vấn đề: Là một kỹ năng quan trọng bởi ngành nghề IT luôn luôn thay đổi khi các developer đưa các giải pháp kinh doanh khách hàng không có gì chắc chắn xảy ra vậy nên việc giải quyết vấn đề để hoàn thành dự án một các thành công

Kỹ năng quản lý: Việc lập kế hoạch dự án hướng dẫn các yêu cầu, xử lý thay đổi, dự án ngân sách để tất cả mọi người trong dự án hoàn thành trong thời gian quy định.

Kỹ năng đàm phán và thuyết phục: Là một kỹ năng quan trọng bởi BA là người thường xuyên giao tiếp với khách hàng thuyết phục khách hàng để đạt kết quả có lợi cho công ty và các giải pháp hợp lý cho khách hàng.

Skip to content

Dân trong giới IT khi giới thiệu việc làm với anh em, bạn bè hay nhắc đến nghề BA (viết tắt Business Analyst). Business Analyst (BA) là gì, làm việc gì? Học gì để ra làm nghề này? Nhu cầu xã hội và cơ hội thăng tiến trong nghề BA ra sao… là những câu hỏi mà nhiều bạn trẻ muốn biết.

Nghề ba là gì

Business Analyst (BA) là gì?

Business Analyst hay được viết tắt là “BA”, có nghĩa là “Chuyên viên phân tích nghiệp vụ”. BA chính là người đứng giữa, kết nối khách hàng với bên kinh doanh và đội kỹ thuật của doanh nghiệp. BA được chia làm 3 chuyên môn chính:

  • Management Analyst (Chuyên gia tư vấn quản lý): Là người chuyên đề xuất các giải pháp để cải thiện hiệu quả của công ty hoặc tổ chức; Tư vấn cho các nhà quản lý về cách làm cho các tổ chức hoặc công ty có lợi hơn thông qua việc giảm chi phí và tăng doanh thu.
  • System Analyst (Chuyên viên phân tích hệ thống): Là người phân tích và thiết kế kỹ thuật để giải quyết các vấn đề kinh doanh sử dụng technical; xác định những cải tiến cần thiết của công ty, thiết kế hệ thống để thực hiện những thay đổi đó, đào tạo và chuyển giao cho người khác sử dụng hệ thống.

Business Analyst (BA) làm những gì?

Công việc của BA  là:

  • Làm việc với khách hàng, nghe và hiểu mong muốn của họ. Từ đó gợi ý, lên yêu cầu, phân tích và đề xuất những giải pháp phù hợp, tạo dựng các quy trình, tài liệu hóa yêu cầu và xác nhận thông tin với khách hàng.
  • Chuyển giao thông tin cho nội bộ.
  • Quản lý sự thay đổi đến tổng thể hệ thống và quản lý sự thay đổi đó qua từng phiên bản được cập nhật.

Con đường phát triển nghề Business Analyst (BA)

Trong lĩnh vực IT, con đường phát triển nghề BA thường như sau:

  • Level 1: Entry level (cấp độ bắt đầu)
    • Là những BA mới ra trường, đang thực tập hoặc mới làm từ 1-2 năm kinh nghiệm.
    • Có kiến thức cơ bản về BA, cần sự hỗ trợ của một senior BA để gặp khách hàng, biết phân tích ở mức cơ bản.
  • Level 2: Junior BA (Cấp độ cơ sở)
    • Làm vị trí BA từ 2 – 3 năm kinh nghiệm.
    • Có kiến thức cơ bản về BA, biết phân tích và viết tài liệu ở mức thành thạo hơn. Có khả năng làm việc độc lập trong dự án.
  • Level 3: Senior BA (cấp độ cao cấp): Làm BA trên 3 năm kinh nghiệm, trải qua nhiều dự án khác nhau.
    • Có khả năng làm việc độc lập, giải quyết các bài toán phức tạp.
    • Có kĩ năng mềm, kĩ năng xử lý vấn đề tốt.
    • Có khả năng hỗ trợ các thành viên khác trong team.
    • Có khả năng sử dụng linh hoạt các công cụ để xử lý những bài toán khác nhau.
    • Thành thạo các nhóm kĩ năng nền tảng của BA.

Đến level 3, BA sẽ có nhiều hướng đi khác nhau theo từng lĩnh vực và mục tiêu nghề nghiệp. Thường có 3 nhóm chính:

  • Nhóm đi theo hướng vận hành. Tìm hiểu và làm việc sâu về dự án, liên quan đến các nguồn lực như thời gian, con người, chi phí. Các vị trí mà BA có thể lựa chọn để theo đuổi đó là quản lý dự án Project Manager, Product Manager, Program Manager, CIO…
  • Nhóm quản lý BA như BA Team Lead, BA Practice Lead, BA Program Lead, và xa hơn là BA Manager, Business relationship Manager.
  • Nhóm xây dựng theo hướng chiến thuật, chiến lược cho doanh nghiệp như Business Architech, Enterprise Architech.

Nghề ba là gì

Business Analyst (BA) cần học gì?

Nghề Business Analyst đang phát triển mạnh mẽ, Tương lai ngành Business Analyst có nhiều bạn mong muốn theo nghề này. Thế nhưng các trường đại học ở Việt Nam hiện chưa có ngành đào tạo Business Analyst. Vậy cần học ngành gì để phù hợp với nghề? Có thể tham khảo ba nhóm ngành sau, hiện đang đào tạo khá rộng rãi trong các ĐH Việt Nam.

Ngành hệ thống thông tin quản lý

 Sinh viên sẽ được đào tạo 3 nhóm kiến thức chính đó là:

  • Kiến thức cơ bản về Kinh tế.
  • Kiến thức cơ bản về Hệ thống thông tin quản lý.
  • Kiến thức chuyên sâu về Hệ thống thông tin quản lý.

Nhờ vậy, sinh viên sẽ được trang bị kiến thức về thiết kế, phương pháp quản trị, vận hành hệ thống thông tin; Phân tích dữ liệu chính xác, kết nối trực tiếp giữa các bên liên quan trong công ty, doanh nghiệp với các chuyên gia về công nghệ thông tin. Có thể nói, được đào tạo cả kinh tế và kỹ thuật, các BA có xuất phát điểm từ ngành Hệ thống thông tin quản lý rất thuận lợi.

Ngành Công Nghệ Thông Tin

Ngành CNTT sẽ bao gồm nhiều chuyên ngành nhỏ khác nhau như khoa học máy tính, kỹ thuật phần mềm, kỹ thuật máy tính, an toàn thông tin, truyền thông và mạng máy tính…Mỗi ngành đào tạo lại học những kiến thức chuyên sâu khác nhau.

Sinh viên học ngành này hiểu rõ kiến thức về công nghệ thông tin, cách xây dựng, vận hành, bảo trì, phát triển các hệ thống phần mềm. Trực tiếp tham gia xây dựng các phần mềm để giải quyết các bài toán thực tế. Học CNTT bạn sẽ có nhiều lợi thế khi ra trường làm nghề Business Analyst, dễ dàng giao tiếp với bộ phận kỹ thuật, có khả năng đánh giá, đề xuất các nghiệp vụ kỹ thuật.

Khi chuyển qua nghề BA, chỉ cần bổ sung các kiến thức về nghiệp vụ kinh doanh,  kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề.

Nhóm ngành kinh tế

Ngành kinh tế gồm những ngành liên quan tới quản trị, tài chính, kế toán/kiểm toán, ngân hàng.

Sinh viên học trong các nhóm ngành này có được kiến thức cơ bản về quản trị, kế toán, tài chính, kiểm toán. Đây cũng là một điều kiện thuận lợi khi ra làm BA.  

Trong quá trình làm BA  nên tự học bổ sung các kiến thức CNTT hoặc các khóa học chuyên sâu BA.

Ngoài học các ĐH nhóm ngành trên, hiện nay cả online và ofline có khá nhiều khóa học ngắn hạn trang bị kỹ năng cho người theo nghề BA.

Mức lương nghề Business Analyst (BA) như thế nào?

Tùy theo kinh nghiệm, mức lương nghề Business Analyst (BA) tại Việt Namkhoảng từ 8 triệu đến trên 50 triệu VNĐ/tháng.

  • Lương mới vào nghề  (0 – 1 năm kinh nghiệm) từ 7 – 12 triệu VNĐ/tháng.
  • Lương Junior (1-2 năm kinh nghiệm):  từ 12 – 20 triệu VNĐ/ tháng.
  • Lương Senior (3-5 kinh nghiệm tùy từng công ty, mô hình hoạt động): từ -20 – 35 triệu VNĐ/tháng.
  • Lương Principal: trung bình từ 50-65 triệu VNĐ/ tháng đối với các công ty lớn và nước ngoài.

Mức lương này sẽ dao động tùy vào kinh nghiệm của nhân sự cũng như tùy từng công ty lớn hay nhỏ, mô hình hoạt động và bằng cấp. 

Xem thêm các bài viết tương tự khác:

Nghề ba là gì

Mai Mai

Mình là Mai, có kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn hướng nghiệp. Truongvietnam là một blog hướng nghiệp về ngành, nghề và việc làm cho các bạn học sinh sinh viên và những người chuẩn bị đi làm.

Nhận bài viết mỗi ngày    Nhận Lần khác