Giới thiệu về cuốn sách này Page 2Giới thiệu về cuốn sách này Giới thiệu về cuốn sách này
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Lão Hạc nhà nghèo, vợ đã mất. Lão sống cảnh gà trống nuôi con. Lão Hạc rất khổ tâm vì không đủ tiền cưới vợ cho con. Người con trai phẫn chí bỏ đi làm đồn điền cao su biền biệt hơn một năm chẳng có tin tức gì. Lão sống lủi thủi một mình với "cậu vàng". Lão cố làm thuê làm mướn kiếm ăn, còn tiền thu được từ hoa lợi của mảnh vườn lão dành dụm chờ con về để cưới vợ cho con. Sau trận ốm dài hai tháng, tiền dành dụm cạn kiệt. Rồi bão lại phá sạch hoa màu, lão Hạc lâm vào tình cảnh đói deo đói dắt. Lão Hạc đau lòng quyết định bán "cậu vàng" đi. Sau đó lão nhờ ông giáo giữ hộ mảnh vườn khi nào con trai lão về trao lại cho nó. Lão Hạc lại gửi ông giáo 30 đồng bạc để khi chết có tiền ma chay. Từ đó lão từ chối tất cả mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Khi không còn kiếm được gì để ăn lão đã xin bả chó tự tử, lão chết thật đau đớn vật vã thê thảm. Lão ra đi để lại trong lòng ông giáo một nỗi ngậm ngùi xót xa. Phân tích diễn biến tâm trạng của lão Hạc xung quanh việc bán chó. Qua đó, em thấy lão Hạc là người như thế nào?Trả lời:Diễn biến tâm trạng của Lão Hạc xung quanh việc bán chó:
=>Tình yêu tha thiết với loài vật.
=>Thái độ chua chát, ngậm ngùi, mặc cảm là kẻ có tội. Qua đó cho ta thấy,Lão Hạc là người tình nghĩa thủy chung, yêu thương loài vật giống như người cha có tình yêu thương con sâu sắc. Em hiểu như thế nào về nguyên nhân cái chết của lão Hạc? Qua những điều lão Hạc thu xếp nhờ cậy ông giáo rồi sau đó tìm đến cái chết, em suy nghĩ gì về tình cảnh và tính cách của lão Hạc?Trả lời:Nguyên nhân cái chết của Lão Hạc:
“Lão Hạc vật vã…, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra…giật mạnh….Lão vật vã đến hai giờ đồng hồ rồi mới chết” ->Cái chết dữ dội, bi thảm =>Với cái chết đau đớn dữ dội mà lão Hạc tự chọn, lão Hạc đã thể hiện một khí tiết cao quý, có ý thức nhân phẩm rất cao. Lão Hạc là con người “đói cho sạch, rách cho thơm”, “chết vinh hơn sống nhục”, là con người coi trọng nhân phẩm hơn cả cuộc sống. Thông qua hình ảnh Lão Hạc, tác giả còn bộc lộ rõ số phận và nhân phẩm của người nông dân nghèo trước cách mạng tháng tám 1945: Nghèo khổ, bế tắc cùng đường, giàu tình thương và lòng tự trọng. Qua đó, tố cáo mạnh mẽ sự tàn ác bất nhân của chế độ phong kiến. Trả lời:Thái độ và tình cảm của nhân vật “tôi” đối với lão Hạc diễn biến đa dạng theo tình huống của tác phẩm: từ dửng dưng đến cảm thông (nghe lão Hạc nói chuyện bán chó, nghe lão kể về đứa con), thoáng buồn và nghi ngờ (khi nghe binh Tư kể), kính trọng (khi chứng kiến cái chết dữ dội của lão Hạc).
= > "Ông giáo" trở thành người bạn tâm giao của lão Hạc, ông hiểu sâu sắc và đồng cảm, kính trọng lão Hạc… Khi nghe Binh Tư cho biết lão Hạc xin hắn bả để bắt một con chó hàng xóm, nhân vật “tôi” cảm thấy “cuộc đời quả thật... đáng buồn", nhưng khi chứng kiến cái chết của lão Hạc, “tôi” lại nghĩ : “Không ! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác”. Ý nghĩa của nhân vật “tôi” như thế nào?Trả lời:Ý nghĩa của nhân vật “tôi” là:
“Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn” Buồn vì: đói nghèo có thể đổi trắng thay đen, biến người lương thiện như Lão Hạc trở thành kẻ trộm cắp như Binh Tư.
“Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn” Vì không có gì hủy hoại được nhân phẩm của người lương thiện như Lão Hạc để ta có quyền hy vọng và tin tưởng ở con người. “Hay vẫn đáng buồn theo một nghĩa khác” Vì người tốt như Lão Hạc mà hoàn toàn vô vọng, phải tìm đến cái chết như một sự giải thoát tự nguyện và bất đắc dĩ Theo em, cái hay của truyện thể hiện rõ nhất ở những điểm nào ? Việc tạo dựng tình huống truyện bất ngờ có tác dụng như thế nào? Cách xây dựng nhân vật có gì đặc sắc ? Việc truyện được kể bằng lời của nhân vật “tôi” có hiệu quả nghệ thuật?Trả lời:
Em hiểu thế nào về nhân vật “tôi” qua đoạn trích: “Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố gắng mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bí Ổi... toàn những cái cớ để cho ta tàn nhẫn, không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương: không bao giờ ta thương...".Trả lời:Suy nghĩ cúa ông giáo thế hiện cách nhìn nhận người nông dân của nhà văn Nam Cao. Theo nhà văn, chúng ta phải nhìn nhận và đánh giá bằng đôi mắt của tình thương và lòng tin mới thấy hết được bản chất tôt đẹp cùa họ. Tác giả đã đặt mình vào hoàn cảnh của nhân vật để cảm thông và thấu hiểu những tâm trạng họ phải trải qua. Đây đúng là một quan điểm tiến bộ, đúng đắn và sâu sắc, đầy tính nhân văn của nhà vàn Nam Cao. Những câu văn triết lí đó là những suy nghĩ gan ruột nên có sức thuyết phục đặc biệt. Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ và truyện ngắn Lão Hạc, em hiểu thế nào về cuộc đời và tính cách của người nông dân trong xã hội cũ?Trả lời:Nói về cuộc đời:
Nói về tính cách: Cũng từ các tác phẩm này ta thấy được những phẩm chất đáng quý của con người nông dân thời bấy giờ. Đó là những con người:
Phân tích diễn biến tâm lí chò Dậu trong văn bản “ Tức nước vỡ bờ” ? Nêu những phẩm chất tốt đẹp của chò ?2, Giới thiệu bài: Xuất hiện sau Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng ….nhưng Nam Cao nhanh chóngkhẳng đònh tên tuổi của mình trong dòng văn học hiện thực 1930 – 1945, đặc biệt là năm năm cuối. Các sáng tác về người nông dân của ông chân thực đếnđau lòng và tràn đầy tinh thần nhân đạo sâu xa. Tiêu biểu cho những sáng tác đó là “ Lão Hạc” .Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinhHoạt động 2: I,Giới thiệu tác giả, tác phẩm:Gọi HS đọc chú thích ở SGK trang 45 .1,Tác giả:Cho biết vài nét về tiểu sử Nam Cao ?2, Tác phẩm: Nêu xuất xứ của văn bản ?II,Đọc – hiểu văn bản :GV hướng dẫn cách đọc : Đọc đúng giọng điệu của các nhân vậtGV đọc mẫu một đoạn rồi gọi HS đọc , gọi HS tóm tắt truyện .Giải thích từ khó ở phần chú thíchIII,Phân tích : 1, Chung quanh việc lão Hạc bán con vàng :Em hãy cho biết vì sao lão Hạc phải bán con vàng ?Những chi tiết nào thể hiện tâm trạng đau đớn của lão Hạc khibán chó ? Vì sao lão lại hình dung con vàng đang oán tráchlão?Chung quanh việc lão Hạc bán con vàng em thấy lão là ngườiĐọcNam Cao 1915 – 1951Trích truyện ngắn “ Lão Hạc”Đọc Tóm tắt truyện Tình cảnh túng quẩn : sau trận ốm nặng ,lão thất nghiệp, bão tàn phá khu vườn, không còn nguồn lợi nhuận nào khác, lão đành phảibán con vàng , bởi không muốn phạm vào chỗ tiền để dành cho con trong tâm trạng đauđớn - Lão cố làm ra vẻ vui vẻ nhưng cười như mếu , đôi mắt ầng ậc nước … hu hu khóc .- A Lão già tệ lắm …- Tôi già bằng này tuổi đầu còn đánh lừamột con chó … Thương con , sống nghóa tình , trung thựcGiáo viên: Đỗ Thị Đắc-THCS Bình Sơn – Long Thành- Đồng Nainhư thế nào ? GV : Lão Hạc bán con vàng vìkhông muốn phạm lỗi với con một lần nữa . Trước khi bán chó ,lão đã nhiều lần băn khoăn vì con vàng là kỉ vật của đứa con ,là người bạn thân của lão trong những năm tháng cô quạnh . Nétmặt , tiếng khóc , đôi mắt , những lời lẽ lão hình dung … đãthể hiện một cõi lòng xót xa, ân hận . Qua sự việc trên , ta thấy ởlão Hạc tấm lòng một người cha thương con , một con người lươngthiện dù trong cảnh nghèo khổ .Hết tiết 13, chuyển tiết 14 2, Cái chết của lão Hạc :Theo em những nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của lão HạcCó phải lão chết vì nghèo túng không ?Qua những điều lão thu xếp, nhờ cậy ông giáo, em hiểu thêm điềugì ở lão Hạc ?Những chi tiết nào miêu tả cái chết của lão Hạc ?Thương con , hối hận khi lừa con vàng . Lão không chết vì nghèo mà vì lòng tựtrọng , bởi lão còn ba sào vườn là một tài sản đáng kể . Tình cảnh đói khổ, túng quẩn đã đẩy lãoHạc đến cái chết như một hành động tự giải thoát . Qua đó ta thấy số phận đáng thương ,cơ cực của người nông dân trườc cách mạng . Lão Hạc có 30 đồng cộng với ba sào vườn làcó thể sống cuối đời . Thế nhưng , lão đã giữ lại tất cả cho con , đành nhòn ăn để khôngphải phiền hà chòm xóm, láng giềng . Con người ấy có một tình thương, sự hy sinh caocả cho con, giàu lòng tự trọng, đến phút cuối cùng của cuộc đời vẫn không làm một việcxấu ở lương tâm mình. - … vật vã …đầu tóc rũ rượi, hai mắt long sòng sọc .- Lão tru tréo , bọt mép sùi ra …Giáo viên: Đỗ Thị Đắc-THCS Bình Sơn – Long Thành- Đồng NaiĐó là một cái chết như thế nào ? •Câu hỏi thảo luận :Tại sao lão Hạc không chọn cái chết êm ái , nhẹ nhàng hơn màlại dùng bã chó để kết liễu đời mình?Em thấy tình cảm của ông giáo đối với lão Hạc từ khi nghe lãokể chuyện bán chó cho đến lúc lão Hạc chết như thế nào ? Hãyphân tích ý nghóa những lời độc thoại nội tâm ở oâng giaùo ?Theo em caùi hay của truyện được thể hiện ở những điểmnào ? về xây dựng nhân vật ,về văn phong, việc sử dụng ngôi kểthứ nhất…?Hoạt động 3: IV. Tổng kết :Nêu nghệ thuật và nội dung của truyện ?Hoạt động 4: Củng cố:Gọi HS đọc ghi nhớ SGK trang 48Xuất phát từ lòng thương con âm thầm mà lớn lao , lòng tự trọng đáng kính .Thảo luận theo nhóm : Cái chết thể hiện lòng tự trọng đáng kính : lão muốn chết theo kiểu con chó bò lừa . Đâylà một hành động tự trừng phạt , lão muốn lão đã hại con vàng như thế nào thì giờ đâylão cũng muốn mình phải đau đớn , vật vã như thế ấy . Điều này làm cho cái chết củalão gây ấn tượng sâu sắc nơi người đọc . “ Chao ôi … không bao giờ ta thương” Thái độ đồng cảm, biết phát hiện và trân trọng những điều đáng q ở lão Hạc ; “ cuộcđời mỗi ngày một thêm đáng buồn” xót xa cho một người đáng kính như lão Hạc màcũng bò tha hóa , “ … cuộc đời … đáng buồn theo một nghóa khác” tiếc thương một conngười có nhân cách mà không được sống . Tập trung miêu tả cử chỉ, cái chết đau đớn vật vã gây ấn tượng mạnh mẽ: lời văn đagiọng điệu : tự sự, trữ tình, triết lí, kể kết hợp miêu tả, hồi tưởng; sử dụng ngôi kể thứ nhấtlàm câu chuyện trở nên gần gũi, chân thực. Tác giả như kéo người đọc cùng sống, cùngchứng kiến với nhân vật; ngôn ngữ Nam Cao sinh động, giàu ấn tượng, gợi hình , gợi cảm .- Nghệ thuật: Kể chuyện, miêu tả tâm lí nhân vật.- Nội dung: + Số phận đau thương của người nông dân trong xã hội cũ .+ Phẩm chất cao q , tiềm tàng của họ .Hoạt động 5: Dặn dò:Giáo viên: Đỗ Thị Đắc-THCS Bình Sơn – Long Thành- Đồng Nai- Học bài : - Tìm đọc thêm những sáng tác của Nam Cao- Xem trước bài : Từ tượng hình , từ tượng thanhTUẦN 4 : BÀI 4 Ngày soạn : 22 9 2006TIẾT 15: TỪ TƯNG HÌNH, TỪ TƯNG THANH |
