Debt securities là gì

Trong cơ chế thị trường, hoạt động kinh tế không chỉ bao gồm các mối quan hệ cung cầu về hàng hoá mà còn xuất hiện quan hệ cung cầu về tiền tệ. Quan hệ này xuất hiện tất yếu dẫn đến nhu cầu vận động nguồn vốn từ nơi thừa đến nơi thiếu, chủ yếu diễn ra trên thị trường tài chính. Thuật ngữ “thị trường tài chính” được sử dụng để phân biệt thị trường mua bán, giao dịch các loại chứng khoán (tài sản tài chính) với các thị trường khác (thị trường hàng hoá, thị trường sức lao động,…)

Thị trường tài chính là nơi diễn ra các hoạt động mua bán quyền sử dụng các khoản vốn (ngắn hoặc dài hạn) thông qua các công cụ tài chính nhất định. Các công cụ tài chính (financial instruments) nói trên được gọi là các chứng khoán (nghĩa là các quyền được hưởng đối với thu nhập hoặc tài sản tương lai của nhà phát hành).

Các công cụ này bao gồm hai loại cơ bản là chứng khoán nợ (debt securities) và chứng khoán vốn (equity securities), ngoài ra còn có chứng khoán phái sinh (derivaties).

Chứng khoán nợ là loại công cụ có thu nhập cố định do nó cam kết trả cho những người sở hữu những khoản tiền cố định trong tương lai. Chứng khoán nợ xác nhận quyền được nhận lại khoản vốn mà đã ứng trước cho nhà phát hành vay khi chứng khán này đáo hạn cũng như sẽ được nhận những khoản lãi theo thoả thuận từ việc cho vay.

Chứng khoán vốn là chứng khoán xác nhận quyền được sở hữu một phần thu nhập và tài sản của công ty.

Để nhằm ngăn ngừa, đối phó với những rủi ro có thể xảy ra khi lưu thông không chỉ với các tài sản tài chính mà còn đối với cả hàng hoá tiền tệ, thị trường tài chính còn lưu thông các công cụ đặc biệt được gọi là công cụ phái sinh (hay còn gọi là chứng khoán phái sinh). Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính có giá trị dựa trên giá trị của hàng hoá cơ sở (có thể là cổ phiếu, trái phiếu, hàng nông sản, lãi suất,tỷ giá…) và giá trị của nó phụ thuộc vào mức độ biến động giá cả của các hàng hoá trên thị trường.

Bảo đảm nợ (tiếng Anh: Debt Security) là một công cụ nợ, chẳng hạn như trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu địa phương hoặc cổ phiếu ưu đãi.

Hình minh họa. Nguồn: Youtube.com

Ý tưởng

Chứng khoán nợ trong tiếng anh là Bảo đảm Nợ.

Chứng khoán nợ là một công cụ nợ có thể là trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ tiền gửi (CD), trái phiếu địa phương hoặc cổ phiếu ưu đãi, được mua hoặc bán giữa hai đơn vị và theo những điều kiện có lợi nhất. chẳng hạn như giá trị danh nghĩa (số tiền đã vay), lãi suất, kỳ hạn và gia hạn.

Nó cũng bao gồm các chứng khoán được bảo đảm bằng thế chấp như nghĩa vụ nợ được bảo đảm bằng thế chấp (CDO), trái phiếu được đảm bảo bằng thế chấp (CMO) và chứng khoán được thế chấp bởi các Hiệp hội Thế chấp của Chính phủ (GNMA). và trái phiếu không lãi suất.

Đặc điểm của Chứng khoán Nợ

Lãi suất cho chứng khoán nợ được quyết định phần lớn bởi khả năng trả nợ của người đi vay. Nguy cơ mất khả năng thanh toán cao hơn dẫn đến lãi suất cho vay cao hơn.

Chứng khoán nợ còn được gọi là chứng khoán thu nhập cố định, hầu hết các chứng khoán nợ được giao dịch qua quầy.

Tổng giá trị của các giao dịch chứng khoán nợ được thực hiện hàng ngày lớn hơn nhiều so với tổng giá trị giao dịch chứng khoán vì chứng khoán nợ được nắm giữ bởi nhiều nhà đầu tư tổ chức lớn, chính phủ và các tổ chức phi lợi nhuận.

Sự khác biệt giữa Chứng khoán Nợ và Chứng khoán Vốn chủ sở hữu là gì?

An toàn vốn chủ sở hữu (Equity Security) đại diện cho thu nhập và quyền đòi tài sản của một công ty, trong khi chứng khoán nợ là khoản đầu tư vào các công cụ nợ.

Ví dụ, một cổ phiếu là một chứng khoán vốn chủ sở hữu, trong khi một trái phiếu là một chứng khoán nợ.

Khi một nhà đầu tư mua một trái phiếu công ty, về cơ bản họ đang cho công ty vay tiền của họ và được hưởng tiền gốc và lãi của trái phiếu được hoàn trả.

Ngược lại, khi ai đó mua cổ phiếu của một công ty, về cơ bản họ đang mua một phần của công ty đó. Nếu công ty có lãi, nhà đầu tư nhận được lợi nhuận, nhưng nếu công ty thua lỗ thì giá trị cổ phiếu cũng giảm theo.

Nếu một công ty bị phá sản, nó trả tiền cho các trái chủ trước rồi mới đến các cổ đông.

Quy mô giao dịch chứng khoán Nợ

Hãy tưởng tượng quy mô của giao dịch chứng khoán nợ với thị trường chứng khoán nợ trên toàn thế giới, có quy mô gần gấp đôi thị trường chứng khoán vốn thế giới.

Thị trường trái phiếu toàn cầu trị giá hơn 100 nghìn tỷ đô la, trong khi thị trường cổ phiếu hoặc cổ phiếu trị giá khoảng 64 nghìn tỷ đô la.

Về khối lượng giao dịch hàng ngày, có 700 tỷ USD trái phiếu và 200 tỷ USD cổ phiếu trên toàn cầu.

Trong hầu hết các trường hợp, chứng khoán nợ là một khoản đầu tư an toàn hơn chứng khoán vốn.

An toàn của Chứng khoán Nợ

Chứng khoán nợ Chúng an toàn hơn đơn giản vì chúng đảm bảo rằng tiền gốc được trả lại cho người cho vay vào ngày đáo hạn hoặc khi chứng khoán được bán.

Chứng khoán nợ thường được phân loại theo rủi ro phá sản, loại công ty phát hành và chu kỳ thu nhập.

Trái phiếu càng rủi ro, lãi suất hoặc lợi tức của nó càng cao.

(Theo Investopedia)

Chào các trader, Mình là Adam Lý, mình có kinh nghiệm hơn 3 năm lĩnh vực tài chính nói chung và forex nói riêng. Cũng không dám vỗ ngực xưng tên gì cả, những kiến thức mình chia sẽ trên đây chỉ hướng đến đối tượng là các nhà đầu tư mới.

27 Tháng 3 2022 · 8 phút đọc

Cổ phiếu đang là một phương thức đầu tư phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, có rất nhiều hình thức đầu tư khác mà bạn có thể tham khảo để đa dạng hóa danh mục của mình. Một trong số đó là chứng khoán nợ. Vậy chứng khoán nợ là gì? Đầu tư chứng khoán nợ có ưu điểm gì? Hãy cùng DNSE tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

Chứng khoán nợ là gì?

Chứng khoán nợ (Debt Security) là bất kỳ khoản nợ nào có thể được mua hoặc bán giữa các bên trên thị trường. Nó đại diện cho khoản nợ của bên phát hành (chính phủ, tổ chức hoặc doanh nghiệp) đối với nhà đầu tư (tức bên cho vay). Ví dụ thường thấy nhất của chứng khoán nợ là trái phiếu. Ngoài ra cũng có một số dạng khác như chứng khoán dạng nợ, công cụ thị trường tiền tệ và công cụ tài chính phái sinh.

Các chứng khoán nợ đều có quy định rõ ràng về khoản tiền vay, lãi suất và ngày đáo hạn. Lãi suất của nó chủ yếu phụ thuộc vào khả năng trả nợ của bên phát hành. Nếu rủi ro càng lớn thì lãi suất càng cao. 

Chứng khoán nợ hoàn toàn khác so với cổ phiếu. Sở hữu chứng khoán nợ đồng nghĩa rằng bạn đang cho doanh nghiệp vay tiền. Bạn cũng sẽ được ưu tiên trả tiền nếu doanh nghiệp phá sản. Tuy nhiên, bạn sẽ không thể can thiệp vào các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như khi mua cổ phiếu.

Một số loại hình chứng khoán nợ

Trái phiếu 

Trái phiếu là hình thức phổ biến nhất của chứng khoán nợ. Đối tượng phát hành trái phiếu có thể là Nhà nước, doanh nghiệp hoặc các tổ chức tài chính khác. Trái phiếu là xác nhận nghĩa vụ trả nợ của bên phát hành. Bên phát hành sẽ phải trả lãi định kỳ cho trái chủ.  Đồng thời, khi trái phiếu đáo hạn, doanh nghiệp sẽ trả lại cho bạn tiền gốc ban đầu. 

Ví dụ, bạn sở hữu 1 trái phiếu của doanh nghiệp A với mệnh giá 500.000đ và lãi suất là 6% một năm, thời gian đáo hạn là 3 năm. Trong khoảng thời gian sở hữu trái phiếu, bạn sẽ nhận được tiền lãi là 500.000 x 6% = 30.000đ/năm. Hết 3 năm, doanh nghiệp sẽ hoàn trả lại cho bạn 500.000đ tiền gốc ban đầu.

Hiện nay có 2 loại trái phiếu phổ biến bao gồm:

• Trái phiếu chính phủ: do Nhà nước phát hành, có tính an toàn cao và lãi suất cố định 
• Trái phiếu doanh nghiệp: được phát hành bởi các doanh nghiệp nhằm mục đích huy động vốn. Với loại trái phiếu này, lãi suất dành cho nhà đầu tư có thể là cố định hoặc thả nổi (tức tùy thuộc vào các yếu tố khác để trả lãi) 

Chứng khoán dạng nợ

Chứng khoán dạng nợ được phát hành bởi chính phủ hoặc doanh nghiệp với mục đích huy động vốn. Hình thức này cũng gần tương tự như trái phiếu. Điểm khác biệt chỉ nằm ở điều kiện đảm bảo và một số yếu tố khác.

Công cụ thị trường tiền tệ 

Công cụ thị trường tiền tệ sẽ đảm bảo cho người sở hữu được nhận một lượng thu nhập cố định hàng tháng bằng tiền mặt mà không có bất kỳ điều kiện ràng buộc nào. 

Công cụ tài chính phái sinh 

Công cụ tài chính phái sinh được phát hành với mục tiêu: duy trì, tăng lợi nhuận hoặc giảm rủi ro. Ví dụ tiêu biểu cho nhóm này là quỹ hoán đổi và quyền chọn.

Những lợi ích khi đầu tư vào chứng khoán nợ

Hoàn vốn

Có rất nhiều lợi ích khi đầu tư vào chứng khoán nợ. Trước hết, nhà đầu tư mua chứng khoán nợ có khả năng thu hồi vốn. Chứng khoán nợ, ví dụ như trái phiếu, đều có chu kỳ trả lãi và hoàn trả vốn khi đáo hạn.

Tuy nhiên, việc hoàn trả vốn phụ thuộc vào uy tín của tổ chức phát hành. Nếu tình hình kinh doanh của doanh nghiệp ổn định, việc bạn được hoàn trả vốn là gần như chắc chắn. Thế nhưng, trong trường hợp doanh nghiệp thua lỗ hoặc phá sản, ngay cả các chủ nợ cũng có thể gặp rất nhiều rủi ro dù là đối tượng được ưu tiên trả tiền đầu tiên.

Dòng thu nhập ổn định từ việc trả lãi

Đầu tư chứng khoán nợ được đánh giá là tương đối an toàn. Bạn sẽ nhận được tiền lãi định kỳ theo lãi suất được quy định. Có thể là một khoản hỗ trợ dòng chảy tiền của nhà đầu tư.

Là một cách để đa dạng hóa danh mục

Tùy thuộc vào chiến lược của nhà đầu tư, chứng khoán nợ cũng có thể là một lựa chọn lý tưởng để đa dạng hóa danh mục. Với ưu điểm về tính an toàn, đây sẽ là một cách để giảm thiểu rủi ro đầu tư.

Rủi ro khi đầu tư chứng khoán nợ

Rủi ro lạm phát

Rủi ro về lạm phát là vấn đề đầu tiên mà nhà đầu tư phải đối mặt khi mua chứng khoán nợ. Tuy rằng tương đối an toàn nhưng lãi suất của chứng khoán nợ thường không quá cao. Do đó nếu đồng tiền mất giá quá nhanh, tiền lãi thu được sẽ là rất ít.

Rủi ro thanh khoản

Chứng khoán nợ thường có khả năng thanh khoản thấp do không có thị trường giao dịch. Vì thế, việc mua bán và trao đổi cũng trở nên khó khăn hơn. Bên cạnh đó, quy mô thị trường nhỏ dẫn đến giá cả thường xuyên biến động, gây ảnh hưởng tới lãi suất của nhà đầu tư.

Rủi ro tín dụng

Mua chứng khoán nợ đồng nghĩa rằng nhà đầu tư đang cho doanh nghiệp vay tiền. Vì thế, nếu doanh nghiệp đầu tư thua lỗ hoặc phá sản, nhà đầu tư có thể sẽ không thu hồi được vốn.

Để phòng ngừa rủi ro này, nhà đầu tư cần cân nhắc khả năng trả khoản vay của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ,… sẽ là cơ sở lý tưởng để đánh giá vấn đề này. 

Kết luận

Mong rằng qua bài viết các bạn đã hiểu chứng khoán nợ là gì. Việc đầu tư chứng khoán nợ tuy có nhiều ưu điểm nhưng vẫn còn tồn tại nhiều rủi ro. Do đó bạn hãy cân nhắc và lựa chọn đầu tư một cách kỹ lưỡng. Để tìm hiểu thêm những kiến thức khác về tài chính – chứng khoán hãy ghé thăm DNSE thường xuyên nhé!