Tỷ lệ cổ tức và tỷ suất cổ tức luôn là 2 khái niệm bị nhầm lẫn nhiều nhất trên TTCK, từ đấy đem lại rất nhiều sai lầm không đáng có. Show
Mục lục I. Cổ tức là gì? Mục đích và ý nghĩa của cổ tức?Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế được chia cho các cổ đông của công ty. Cổ tức có thể được trả bằng tiền hoặc bằng cổ phiếu. Mục đích, ý nghĩa cơ bản của kinh doanh là tạo ra lợi nhuận cho chủ sở hay cổ đông của nó. Cổ tức là phương thức quan trọng nhất để phân phối cũng như thực hiện nhiệm vụ này. Khi công ty tạo ra lợi nhuận, một phần lợi nhuận sẽ được tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, một phần lợi nhuận sẽ được trả cổ tức. II. Tỷ lệ cổ tứcTỷ lệ cổ tức (dividend yield) là cổ tức mà một công ty trả trong một thời kỳ kế toán, thường là 1 năm, được tính bằng cách lấy cổ tức của mỗi cổ phần chia cho giá trị hiện hành trên thị trường của cổ phiếu. Cùng nhớ lại rằng, mệnh giá mỗi cổ phiếu là 10k/cp bất kể thị giá (giá trị giao dịch trên thị trường) là bao nhiêu. Tỷ lệ cổ tức chính là tính tỷ lệ trên “Mệnh giá” – tức 10k/cp. Tỷ lệ cổ tức (đối với cổ tức bằng tiền) = Số tiền cổ tức cho 1 cổ phiếu/mệnh giá VD: SZL chi trả cổ tức tiền mặt tỷ lệ 30%.  Ở đây thực chất số tiền mà cổ đông OCB nhận được = 30% * 10.000 = 3.000 VNĐ Ví dụ, nếu công ty X tuyên bố cổ tức 1 nghìn đồng cho mỗi cổ phần trong thời kỳ kế toán 12 tháng kết thúc vào ngày 31/12 và giá trị thị trường hiện hành của cổ phần trong công ty X là 8 nghìn đồng, thì tỷ lệ cổ tức sẽ là: Cổ tức mỗi cổ phần/Giá mỗi cổ phần = 1 nghìn đồng/8 nghìn đồng = 12,5% Tỷ lệ cổ tức (đối với cổ tức bằng cổ phiếu) = Số cổ phiếu phát hành thêm để trả cổ tức/ số cổ phiếu đang lưu hành hiện tại VD: OCB thông báo trả cổ phiếu tỷ lệ 25%, 100 cổ phiếu cũ sẽ nhận 25 cổ phiếu phiếu mới. II. Tỷ suất cổ tức (khái niệm này chỉ dành cho cổ tức bằng tiền)Tỷ suất cổ tức là tỷ suất sinh lợi mà cổ đông có thể nhận được từ cổ tức nếu mua cổ phiếu ở mức giá hiện tại. Một cổ phiếu có tỷ suất cổ tức càng cao thì giá trị định giá càng cao. Tỷ suất cổ tức = Số tiền NĐT nhận được/ Thị giá cổ phiếu VD: SZL chi trả cổ tức tiền mặt 30% 20/8/2021 SZL công bố chi trả cổ tức bằng tiền tỷ lệ 30% – tức 3k VNĐ. Giá cổ phiếu thời gian này khoảng 50k VNĐ/cp. Tỷ suất cổ tức SZL nếu NĐT mua SZL = 3k/50k = 6%. Như vậy, khái niệm giữa tỷ lệ cổ tức và tỷ suất cổ tức có những đặc điểm khác biệt rõ ràng, AzFin mời các nhà đầu tư tham khảo để giúp việc phân tích và lựa chọn chứng khoán đúng đắn, gia tăng cơ hội sinh lời và có những giao dịch hiệu quả trên thị trường chứng khoán. Link bài tổng “Kiến thức chứng khoán cơ bản dành cho NĐT mới”, mời quý nhà đầu tư tham khảo: https://azfin.vn/kien-thuc-co-ban-danh-cho-ndt-moi/ Các chương trình của chúng tôi được phát sóng trên: 🌎 Website: https://azfin.vn/ 🌎 Web đào tạo đầu tư: https://academy.azfin.vn/p/trangchu 🌎 Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam 📺 Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam MIỄN TRỪ TRÁCH NHIỆM Bài viết này được viết và phát hành bởi Khối Chuyên môn & Tư vấn Đầu tư – CTCP AzFin Việt Nam. Thông tin trình bày trong bài viết dựa trên các nguồn được cho là đáng tin cậy vào thời điểm công bố. AzFin không chịu trách nhiệm về độ chính xác hay đầy đủ của những thông tin này. Quan điểm, dự báo và những ước tính trong báo cáo này chỉ thể hiện ý kiến của tác giả tại thời điểm phát hành. Những quan điểm này không thể hiện quan điểm chung của AzFin và có thể thay đổi mà không cần thông báo trước. Bài viết này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin cho các khách hàng của CTCP AzFin Việt Nam tham khảo và không mang tính chất mời chào mua hay bán bất kỳ chứng khoán nào được thảo luận trong bài viết này. Trịnh Tuấn MinhTrịnh Tuấn Minh: Chuyên viên Phân tích & Tư vấn Đầu tư *Cử nhân Đại học Kinh tế Quốc dân * Kinh nghiệm 4 năm đầu tư với tỷ suất sinh lời vượt trội so với thị trường * Trường phái đầu tư cơ bản (Thiên thời + Lợi thế cạnh tranh + Quản trị công ty tốt + Định giá hấp dẫn) Bài viết sau của Anfin sẽ chia sẻ cụ thể cho bạn khái niệm cổ tức là gì, cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức và giá điều chỉnh của cổ phiếu trong ngày giao dịch không hưởng quyền. Theo dõi bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan nhất khi doanh nghiệp chia cổ tức nhé! Cổ tức là gì?Cổ tức (Dividend) là một phần lợi nhuận sau thuế của công ty cổ phần dành trả cho các cổ đông. Khi công ty tạo ra lợi nhuận, một phần lợi nhuận sẽ được sử dụng để tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh gọi là lợi nhuận giữ lại, phần lợi nhuận còn lại được chi trả cho các cổ đông gọi là cổ tức. Cổ tức phải được cổ đông thông qua sau khi biểu quyết. Cùng với các công ty, nhiều Quỹ tương hỗ và Quỹ ETF cũng trả cổ tức. Thông qua việc lấy ý kiến của cổ đông, hội đồng quản trị có thể chọn phát hành cổ tức theo nhiều khung thời gian khác nhau và với tỷ lệ chi trả khác nhau. Ngoài ra, các công ty cũng có thể phát hành cổ tức đặc biệt không định kỳ, riêng lẻ hoặc bổ sung cho cổ tức theo lịch cố định. Cổ tức có thể được chi trả bằng cổ phiếu hoặc tiền mặt từ nguồn lợi nhuận còn lại của công ty. Bài viết bên dưới sẽ hướng dẫn toàn bộ cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức cho bạn. Tìm hiểu thêm chi tiết về cổ tức tại đây. Tải ngay ứng dụng ANFIN để tích lũy ngay hôm nay. Đầu tư chỉ từ 0 ĐỒNG. Bấm vào hình ảnh bên dưới hoặc quét mã QR để TẢI APP NGAY! Tại sao doanh nghiệp lại chi trả cổ tức?Các công ty trả cổ tức vì nhiều lý do. Thông thường, đây có thể được coi là một phần thưởng cho các cổ đông vì đã tin tưởng đầu tư vào công ty. Việc chi trả cổ tức phản ánh tích cực về một công ty và giúp duy trì niềm tin của các nhà đầu tư. Mức chi trả cổ tức cao có thể chỉ ra công ty đang hoạt động tốt và tạo ra nhiều lợi nhuận. Nhưng nó cũng có thể là vì công ty không có các dự án phù hợp để tạo ra lợi nhuận tốt hơn trong tương lai. Nếu một công ty có lịch sử chi trả cổ tức lâu dài, thì việc giảm mức chia hoặc bỏ việc chia cổ tức, có thể báo hiệu rằng công ty đang gặp khó khăn. Ví dụ: Vào tháng 08/2021, Thế Giới Di Động (MWG) đã thông báo giảm tỷ lệ cổ tức tiền mặt từ 10% xuống 5% nhằm đảm bảo dòng tiền kinh doanh. MWG cho biết công ty phải đi đến quyết định này vì đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và lan rộng, cùng với việc giãn cách xã hội nghiêm ngặt theo Chỉ thị 16 với toàn bộ 19 tỉnh thành phía Nam và Hà Nội đã có tác động lớn đến kết quả kinh doanh. Gần 2.000 cửa hàng Thegioididong và Điện Máy Xanh phải tạm đóng cửa để phòng dịch hoặc hạn chế bán hàng vào thời điểm cuối tháng 7, trong khi các chuỗi này đang là trụ cột đem lại lợi nhuận cho công ty. Tuy nhiên, việc giảm mức chia cổ tức hoặc quyết định không thực hiện bất kỳ khoản chi trả nào có thể không phải lúc nào cũng phản ánh công ty đang gặp khó khăn. Có thể ban lãnh đạo công ty có kế hoạch đầu tư tiền tốt hơn, dựa trên tài chính và hoạt động của công ty. Tải ngay ứng dụng ANFIN để tích lũy ngay hôm nay. Đầu tư chỉ từ 0 ĐỒNG. Bấm vào hình ảnh bên dưới hoặc quét mã QR để TẢI APP NGAY! Xem thêm: Quyền mua cổ phần và chứng quyền là hai cách thức đầu tư trên thị trường chứng khoán. Biết phân biệt hai loại hình này giúp bạn giao dịch hiệu quả hơn. Cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng tiền mặtCông thức tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng tiền mặt: P’ = ( P + ( Pa x a) - C) / (1 + a + b) Trong đó: P’: Giá cổ phiếu sau khi hành động quyền. Bao gồm cổ tức bằng tiền, cổ phiếu thưởng và cổ phiếu phát hành thêm. P: Giá cổ phiếu trước khi thực hiện quyền Pa: Giá cổ phiếu phát hành thêm dùng cho quyền mua ưu đãi a: Tỷ lệ cổ phiếu phát hành thêm dùng cho quyền mua mua ưu đãi. Đơn vị tính % b: Tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng, trả cổ tức bằng cổ phiếu. Đơn vị tính % C: Cổ tức bằng tiền. Ví dụ minh họaCổ phiếu của Vietcombank ngày 7/1/2016 có giá P= 30.000 VNĐ. Ngày 8/1/2016 là ngày giao dịch không hưởng quyền (Ngày GDKHQ) để trả cổ tức cho cổ phiếu của Vietcombank. Cổ tức bằng tiền với tỷ lệ 10% tương đương với mức nhận 1.000 VNĐ. => C =1.000 đồng. Áp dụng công thức theo Định luật bảo toàn vốn hóa và dòng tiền ta được; có thể nhớ: Về mặt toán học chia cũng như không chia: P’ = P – C = 30.000 – 1.000 = 29.000 VNĐ (do không có tỷ lệ cổ phiếu phát thêm). Khi đó 1 CP Vietcombank cũ giá 30.000 VNĐ thành 1 CP Vietcombank sau chia giá 29.000 VNĐ và 1.000 VNĐ tiền cổ tức. Tải ngay ứng dụng ANFIN để tích lũy ngay hôm nay. Đầu tư chỉ từ 0 ĐỒNG. Bấm vào hình ảnh bên dưới hoặc quét mã QR để TẢI APP NGAY! Cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởngCổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 100:10 ( tức là 10% – hay có 100 CP AAA trước chia sẽ nhận thêm 10 CP AAA sau chia) => b = 10%. Thưởng cho cổ đông cổ phiếu thưởng với tỷ lệ 100: 20 (tức là 20%) => b = 20%. Lúc này, về mặt toán học thì chia cũng như không chia. Khi đó 100 CP AAA giá 17.000 VNĐ thì sau khi chia giá ta có giá 130 CP AAA giá bao nhiêu (130 cổ phiếu này là bằng 100 cổ phiếu gốc, 10 cổ phiếu chia cổ tức (10%) và 20 cổ phiếu thưởng (20%)). Kết quả là 13.000 VNĐ/ CP AAA sau chia. Áp dụng công thức: P’ = P / (1 + b) = 17.000 / (1+10% +20%) = 13.000 đồng Tìm hiểu về chỉ số RSI trong chứng khoán, đây là chỉ số sức mạnh tương đối. Relative strength index xác định xu hướng giá giúp đưa ra quyết định đầu tư. Những ngày quan trọng liên quan đến việc hưởng cổ tứcĐể được hưởng quyền nhận cổ tức, nhà đầu tư cần chú ý những ngày sau: Ngày giao dịch không hưởng quyềnNgày giao dịch không hưởng quyền là ngày mặc dù bạn mua cổ phiếu nhưng bạn không được hưởng các quyền lợi cổ đông trong một đợt cụ thể, như quyền nhận cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm và quyền bầu cử cổ đông. Nếu ngày cuối cùng để bạn được hưởng quyền là T, thì ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày T+1, ngày đăng ký cuối cùng chốt danh sách nhận quyền cổ đông là T+2. Lúc này, những người mua vào ngày T sẽ là những cổ đông cuối cùng có quyền trong danh sách. Còn những ai mua vào ngày T+1 thì sẽ không được nhận quyền trong đợt chốt này. Ngày đăng ký cuối cùngLà ngày Trung tâm lưu ký chốt danh sách khách hàng sở hữu chứng khoán để thực hiện quyền chia cổ tức. Tại ngày chốt danh sách, nếu có tên trong danh sách, người sở hữu chứng khoán sẽ có quyền nhận cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm. Tải ngay ứng dụng ANFIN để tích lũy ngay hôm nay. Đầu tư chỉ từ 0 ĐỒNG. Bấm vào hình ảnh bên dưới hoặc quét mã QR để TẢI APP NGAY! Cách tính giá điều chỉnh của cổ phiếu trong ngày giao dịch không hưởng quyền (GDKHQ)Vì cổ tức là một khoản chi trả cố định không thể thay đổi, việc thanh toán cổ tức sẽ dẫn đến công ty phải chi một khoản tiền ra khỏi tài sản ghi sổ của công ty và tài khoản của doanh nghiệp. Do đó, việc chi trả cổ tức có thể sẽ tác động đến giá cổ phiếu. Là một nhà đầu tư, bạn cần nắm rõ cách điều chỉnh sau khi chia cổ tức tại ngày giao dịch không hưởng quyền. Giá cổ phiếu sau ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ bị điều chỉnh giảm tương ứng với tỷ lệ cổ tức được trả. Thông thường, khi nhận tin được chia thưởng đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ có thêm một cái gì đó, tài sản sẽ tăng lên. Tuy nhiên, trong đầu tư chứng khoán, khi doanh nghiệp thông báo chia thưởng cổ tức bằng tiền hoặc cổ phiếu thì về bản chất, tài sản của chúng ta vẫn sẽ giữ nguyên, không hơn không kém. Đó chính là lý do vì sao giá tham chiếu của cổ phiếu tại ngày giao dịch không hưởng quyền lại phải điều chỉnh giảm xuống. Sau ngày này, giá sẽ được điều chỉnh trở lại. Cách tính giá điều chỉnh sau khi chia cổ tức Trong đó: P: Giá hiện tại P’: Giá ngày GDKHQ P⍺: Giá cổ phiếu phát hành thêm ⍺: Tỷ lệ cổ phiếu phát hành thêm ꞵ: Tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng (cổ tức bằng cổ phiếu) C: Cổ tức bằng tiền Ví dụ minh họaCổ phiếu VIC vào ngày 21/02/2022 có giá là 80.000đ. Ngày 22/02/2022 là ngày GDKHQ của cổ phiếu này với các quyền sau:
Vậy giá cổ phiếu VIC vào ngày GDKHQ 22/02/2022 được tính như sau: Tóm lạiCổ tức là một khái niệm quan trọng mà những người đầu tư chứng khoán cần biết. Việc hiểu rõ bản chất, các ngày quan trọng liên quan đến việc chia cổ tức và cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức sẽ giúp những nhà đầu tư theo trường phái hưởng cổ tức chủ động trong việc giao dịch để đảm bảo quyền lợi của mình. |
