Ban chỉ đạo tây nam bộ là gì

Ban chỉ đạo tây nam bộ là gì

Trụ sở Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ - nơi vừa xảy ra nhiều sai phạm liên quan việc bổ nhiệm cán bộ và vấn đề tài chính, tài sản - Ảnh: Chí Quốc

- Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Sơn Minh Thắng, phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, nói đây mới chỉ là chủ trương của Hội nghị trung ương 6, còn phải đợi quyết định của Bộ Chính trị. 

Khi có quyết định thì chúng tôi mới xây dựng đề án sắp xếp lại bộ máy tổ chức cán bộ, công chức, người lao động, kể cả phương tiện, đất đai, tài sản, để giao cho cơ quan có thẩm quyền. 

Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ có 65 biên chế và có hơn 10 cán bộ thuộc diện biệt phái sang ban công tác, nhưng hiện tại còn khoảng 62 biên chế (không tính cán bộ biệt phái).

Sai phạm cá nhân, không phải tập thể

* Ông đánh giá thế nào về hoạt động của Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, có phải những vi phạm vừa qua là "giọt nước tràn ly" khiến trung ương chủ trương kết thúc hoạt động?

- Bộ Chính trị đánh giá cao sau 15 năm hoạt động, ba ban chỉ đạo đã làm cho ba vùng được vực dậy, từ kinh tế tới xóa đói giảm nghèo, riêng vấn đề an ninh ổn định hơn. 

Riêng Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ cũng đã làm được rất nhiều việc. Còn vấn đề vi phạm vừa qua mà Ủy ban Kiểm tra trung ương đã kết luận, tôi nghĩ đó chỉ là của những cá nhân quản lý điều hành trực tiếp tại cơ quan thường trực Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, nhất là cá nhân ông Nguyễn Phong Quang - nguyên phó ban thường trực và một số người có liên quan trong thời gian 2011-2016. 

Các hình thức kỷ luật được đưa ra là thỏa đáng, đã kiểm điểm, đánh giá, rút kinh nghiệm rồi. Đó là sai phạm cá nhân, không phải của tập thể Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ.

Ban chỉ đạo tây nam bộ là gì

Ông Sơn Minh Thắng, phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ - Ảnh: C.Quốc

* Ủy ban Kiểm tra trung ương vừa triển khai các quyết định kỷ luật sáu cán bộ, trong đó có người là lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, các bước tiếp theo "hậu" vi phạm này sẽ được thực hiện thế nào, thưa ông?

- Có 11 vấn đề mà Ủy ban Kiểm tra trung ương yêu cầu cơ quan thường trực Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ phải giải quyết, trong đó có vấn đề liên quan cả công tác cán bộ lẫn vấn đề tài sản, tài chính... 

Công tác kiểm điểm đã làm từ cơ sở, chi bộ, đảng ủy, thường trực ban, thậm chí một số cán bộ thuộc diện Ban Bí thư quản lý cũng đã kiểm điểm. 

Theo quy định của Đảng, việc kỷ luật cán bộ có hiệu lực kể từ ngày tổ chức triển khai quyết định kỷ luật.

Chúng tôi đã thu hồi và hủy quyết định tuyển dụng, bổ nhiệm của ông Vũ Minh Hoàng (nguyên phó vụ trưởng Vụ Kinh tế), thu hồi khoản tiền dùng ngân sách để mua xăng sai quy định, thu hồi khoản tiền đi nước ngoài không đúng quy định... tổng cộng là 4,3 tỉ đồng. 

Vấn đề chi khống, quyết toán chỗ nhà khách Tây Nam Bộ (799 triệu đồng), việc bỏ tiền làm 30 tập phim theo báo cáo là nghiệm thu rồi, bộ phận tham mưu, giúp việc cho tôi đang rà soát lại. 

Cách thu hồi có hai hình thức là hoàn trả tiền mặt, thứ hai là hồ sơ thanh quyết toán hợp lệ theo quy định.

Mặt khác, chúng tôi có thành lập tổ giúp việc để giải quyết vấn đề hậu kết luận của Ủy ban Kiểm tra trung ương với rất nhiều việc còn ở phía trước. Các thành viên trong tổ này đang xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể trình lãnh đạo cơ quan thường trực để xem xét.

Xử lý quyết liệt, nghiêm túc

* Có dư luận cho rằng việc giải thể Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ sẽ dẫn đến việc xử lý vi phạm mà Ủy ban Kiểm tra trung ương kết luận được nhẹ hơn? Hơn 30 trường hợp bổ nhiệm sai quy định sẽ được xử lý ra sao?

- Tôi chưa nghe dư luận đó. Tinh thần của thường trực Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ là các vi phạm sẽ được giải quyết một cách quyết liệt, nghiêm túc, đúng tinh thần kết luận của Ủy ban Kiểm tra trung ương. 

Trong quá trình thực hiện, theo lộ trình, tôi sẽ báo cáo Ủy ban Kiểm tra trung ương về những công việc cần phải làm, đúng tính chất công việc. 

Hơn 30 quyết định bổ nhiệm sai quy định sẽ được xử lý theo hướng yêu cầu bổ sung hồ sơ cho đúng quy định. Mặt khác sẽ tạo điều kiện để họ học tập, thi cử có đủ chứng chỉ, văn bằng.

* Dù chưa có quyết định chấm dứt hoạt động ba ban chỉ đạo của Bộ Chính trị, trên quan điểm cá nhân, ông thấy cần đề xuất gì về số cán bộ công chức hiện đang làm việc tại Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ?

- Hội nghị trung ương 6 có tổng hợp ý kiến thảo luận từ các tổ, trong đó tôi đã có ý kiến đề nghị nên kết thúc hoạt động của ba ban nêu trên trong năm 2017. Việc kéo dài thời gian, anh em vốn đã tâm tư thì rất khó có khí thế làm việc. 

Theo tôi biết, đại đa số cán bộ công chức ba ban chỉ đạo từ các địa phương trong vùng đến làm việc. 

Riêng ở Tây Nam Bộ, hầu hết cán bộ mong muốn làm việc tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long vì điều kiện khó khăn, nên Ban Tổ chức trung ương cùng Bộ Nội vụ phải vào cuộc để sắp xếp cho họ ở các địa phương hoặc ở các bộ ngành liên quan đóng trên địa bàn phía Nam để thuận tiện hơn trong công tác và vẫn phục vụ cho sự phát triển của đồng bằng sông Cửu Long.

Mới thu hồi được 4,3/62 tỉ đồng tiền chi sai

* Hiện số tiền sai phạm 130 tỉ đồng đã được thu hồi ra sao, thưa ông?

- Sai phạm 130 tỉ đồng là để ngoài sổ sách, nhưng qua rà soát có những cái có chứng từ hợp lệ, cần bổ sung.

Đến nay đã xác định tổng số tiền phải thu hồi cho ngân sách nhà nước là 62 tỉ đồng do thất thoát, chi sai, chi không đúng đối tượng.

Hiện mới thu hồi 4,3 tỉ đồng, vì vậy thời gian tới sẽ tiếp tục thu hồi và phải báo cáo UBKTTU trước ngày 1-11. Chúng tôi vẫn đang tích cực triển khai thực hiện.

"Tôi không bị áp lực nào"

* Quá trình xử lý các vi phạm vừa qua đụng chạm tới nhiều cán bộ, đặc biệt là có cả nguyên lãnh đạo ban, cá nhân ông có bị sức ép nào không?

- Tôi không bị áp lực nào cả. Tại buổi triển khai quyết định kỷ luật sáu cán bộ của Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ mới đây, tôi đã phát biểu việc kỷ luật này là sự đau xót không những của các đồng chí bị kỷ luật mà có cả cơ quan thường trực, vì đây là sai phạm rất nghiêm trọng liên quan đến cán bộ cấp cao của một cơ quan Đảng cấp vùng đã tạo ra dư luận xấu, nên những người đang làm việc phải tự soi rọi, tự sửa, rút kinh nghiệm bản thân mình.

Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ phải xem đó là bài học kinh nghiệm sâu sắc, tiếp tục cống hiến cho sự phát triển của đất nước.

Các sai phạm vừa qua chính là do thiếu tập trung dân chủ trong đề bạt cán bộ và buông lỏng quản lý dẫn đến sai phạm tài chính rất nghiêm trọng.

HOÀNG TRÍ DŨNG - CHÍ QUỐC thực hiện

Liên quan đến nội dung tinh gọn bộ máy, Hội nghị Trung ương 6 vừa bế mạc hôm 11-10 đã thống nhất chủ trương: Tập trung ưu tiên triển khai ngay những việc đã rõ, đã chín và được nhất trí cao, ví dụ như kết thúc hoạt động của các ban chỉ đạo (BCĐ) Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ.

Câu hỏi đặt ra là tại sao lại phải có quyết định như vậy?

Cánh tay nối dài của Trung ương

Trở lại thời điểm ra đời, BCĐ Tây Nguyên được Bộ Chính trị quyết định thành lập sớm nhất - năm 2002, sau đó là BCĐ Tây Bắc và BCĐ Tây Nam bộ - cùng ra đời năm 2004. Lúc ấy, cả ba địa bàn đều có đặc thù là gồm các tỉnh nghèo, ở vùng sâu, khó khăn, dân số phần đông là đồng bào dân tộc.

Không chỉ khó khăn về kinh tế-xã hội, về hạ tầng, giao thông, khả năng gắn kết với các trung tâm kinh tế lớn Bắc, Trung, Nam, các tỉnh ở ba khu vực này còn đối mặt những thách thức về an ninh, quốc phòng mà nổi lên là các vấn đề dân tộc, tôn giáo. Những căng thẳng ở Tây Nguyên dẫn tới vụ gây rối quy mô lớn năm 2004, hay ở một số tỉnh Tây Bắc dẫn tới sự kiện tụ tập đông người ở Mường Nhé năm 2011… là biểu hiện rõ nét.

Đây là một trong những căn cứ để đi đến mô hình ba BCĐ với hy vọng như cánh tay nối dài của Trung ương để thúc đẩy triển khai các nghị quyết, chỉ thị, quyết định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng, công tác dân tộc, tôn giáo và xây dựng hệ thống chính trị trên địa bàn.

Ban chỉ đạo tây nam bộ là gì

Trụ sở Ban chỉ đạo Tây Nam bộ tại TP Cần Thơ. Ảnh: NN

Những hạn chế, vướng mắc

Tuy nhiên, các khảo sát, đánh giá của Ban Tổ chức Trung ương khi chủ trì đề án đổi mới tổ chức, bộ máy hệ thống chính trị để trình Hội nghị Trung ương 6 đã cho thấy nhiều hạn chế, vướng mắc trong thực tiễn hoạt động của mô hình này.

Ba BCĐ hiện hoạt động trên cơ sở Quy định 96 của Bộ Chính trị ban hành năm 2012 với nhiệm vụ chủ yếu trong sáu chữ “chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc” với đối tượng là tất cả bộ, ngành, địa phương liên quan đến gần như tất cả lĩnh vực hoạt động của các tỉnh trong khu vực ba “Tây”. Tuy nhiên, lại không có cụ thể hóa về giới hạn, phạm vi hay phân cấp rõ ràng nào trong thẩm quyền sáu chữ này, dẫn tới trùng lắp chức năng, nhiệm vụ của chính các cơ quan lãnh đạo và các bộ, ban, ngành ở Trung ương.

Về tổ chức bộ máy, các cơ quan BCĐ thường được tổ chức gồm năm vụ chức năng, bao quát các lĩnh vực kinh tế, văn hóa-xã hội, an ninh-quốc phòng, dân tộc-tôn giáo, xây dựng hệ thống chính trị. Mỗi vụ chỉ có khoảng ba người nhưng không hẳn là có chuyên môn sâu, do đó để tham mưu cho việc “chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc” lại 13-14 tỉnh ở mỗi BCĐ thì khó mà làm tốt cho được.

Thành phần BCĐ thực ra còn được cơ cấu các thành viên kiêm nhiệm là thứ trưởng một số bộ, ngành. Nhưng những người này có xu hướng tập trung cho công việc chính của mình hơn là công việc kiêm nhiệm. Chưa kể, họ vừa vai BCĐ vừa vai chính ở cơ quan chịu sự chỉ đạo thì rất khó rành mạch trách nhiệm của chính mình.

• BCĐ Tây Bắc hoạt động trên địa bàn các tỉnh Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Phú Thọ, Tuyên Quang và các huyện phía tây của các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An.

• BCĐ Tây Nguyên gồm: Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk Nông và các huyện miền núi của các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Phước.

• BCĐ Tây Nam bộ gồm: Cần Thơ, Hậu Giang, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh, Sóc Trăng, Kiên Giang, Bạc Liêu, Cà Mau. 

(Theo Quy định 96/2012  của Bộ Chính trị)

Không còn nhiều ý nghĩa

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, một thành viên tham gia tổ biên tập đề án “một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” cho rằng các vướng mắc quanh Quy định 96 nêu trên chỉ là mặt thể chế của câu chuyện.

“Thực tế là nhu cầu hình thành các BCĐ ba “Tây” xuất phát chủ yếu từ những yếu tố bất ổn an ninh, quốc phòng ba địa bàn chiến lược này. Thời điểm ấy vấn đề tôn giáo, dân tộc ở ba vùng trở nên phức tạp, vượt ra ngoài khả năng giải quyết của chính các tỉnh đó. Vậy nên mới phải lập BCĐ làm đầu mối chỉ đạo giải quyết” - nguồn tin này bình luận.

Phần tiếp theo là chính các tỉnh thuộc ba vùng đang rất khó khăn nên Trung ương trao luôn cho các BCĐ nhiệm vụ tham mưu chính sách liên kết vùng, cũng như chính sách đặc thù. “Nhưng lực lượng chuyên môn của ba BCĐ vừa mỏng vừa yếu nên khó tham mưu tốt được. Mà các tỉnh thì vẫn có thể với lên Trung ương kiến nghị, các bô,̣ ngành xuống được tận nơi để đánh giá. Vậy nên tổ chức trung gian như ba ban ba “Tây” không còn nhiều ý nghĩa nữa. Chưa kể, liên kết vùng hay chính sách đặc thù thì cũng cần nguồn lực lớn từ Trung ương, mà nay ngân sách eo hẹp thì lực bất tòng tâm” - nguồn tin cho biết.

“Rất đói thông tin”

Trong hoạt động thực tế, theo ông Lê Văn Lân, Phó Trưởng BCĐ Tây Bắc, các BCĐ thường không tiếp cận được đầy đủ thông tin từ các địa phương trong khu vực mình chịu trách nhiệm.

“Theo Quy định 96 thì báo cáo của các bộ, ban, ngành trung ương có liên quan đến các tỉnh, thành thuộc BCĐ ba “Tây” khi gửi Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng thì cũng phải gửi cho các BCĐ. Nhưng thực tế chúng tôi rất ít khi nhận được. Ngay các báo cáo mà địa phương gửi trung ương thì ban cũng không nắm được hết. Các báo cáo mang tính đột xuất, gắn vụ việc cụ thể càng không có. Vậy nên chúng tôi rất đói thông tin” - ông chia sẻ.

Đã hoàn thành sứ mệnh

Trả lời trên báo Tuổi Trẻ ngày 16-10, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực BCĐ Tây Bắc Hầu A Lềnh cho biết trước năm 2000, cả ba vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ rất khó khăn từ kinh tế đến an ninh chính trị... Vậy nên sự có mặt của các BCĐ đã giúp Bộ Chính trị kiểm tra, nắm tình hình và quan trọng nhất là tham mưu, đề xuất các cơ chế, chính sách.

Cũng theo ông Hầu A Lềnh, BCĐ chỉ là cấp trung gian, có sứ mệnh trong một giai đoạn nhất định với từng nhiệm vụ cụ thể. “Hiện các cấp từ trung ương đến địa phương đã đảm nhận, phối hợp và triển khai những công việc thuận lợi hơn rất nhiều. Vì vậy, tôi thấy việc “giải tán” các BCĐ lúc này là hợp lý” - ông Hầu A Lềnh nói, theo Tuổi Trẻ.