Lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Thanh Hóa dâng hoa, dâng hương tại khu di tích lịch sử Rừng Thông, huyện Đông Sơn - nơi đón Bác Hồ về thăm năm 1947 - Ảnh: HÀ ĐỒNG Cách đây 75 năm, ngày 20-2-1947, lần đầu tiên về thăm Thanh Hóa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn Rừng Thông, huyện Đông Sơn là nơi dừng chân để nói chuyện với cán bộ, nhân sĩ, trí thức của tỉnh. Tại đây, Bác Hồ chỉ rõ vai trò, trách nhiệm, tiêu chuẩn, đức tính của người cán bộ cách mạng. Người nói: "Tỉnh Thanh Hóa phải trở nên một tỉnh kiểu mẫu, phải làm sao cho mọi mặt chính trị, kinh tế, quân sự phải là kiểu mẫu. Làm một người kiểu mẫu, một làng kiểu mẫu, một huyện kiểu mẫu, một tỉnh kiểu mẫu. Quyết tâm làm thì sẽ thành kiểu mẫu". Ngày 13-6-1957, Thanh Hóa vinh dự được đón Bác Hồ về thăm lần thứ hai. Nói chuyện với gần 4.000 cán bộ và nhân dân, Bác khen ngợi, ghi nhận những đóng góp to lớn của nhân dân Thanh Hóa trong kháng chiến chống Pháp: "Bây giờ tiếng Việt Nam đến đâu, tiếng Điện Biên Phủ đến đó. Tiếng Điện Biên Phủ đến đâu, đồng bào Thanh Hóa cũng có một phần vinh dự đến đó".  Bác Hồ (bìa phải) nói chuyện với cán bộ, nhân dân tỉnh Thanh Hóa năm 1957 - Ảnh tư liệu Năm 1960, Bác Hồ lại dành thời gian về thăm Thanh Hóa lần thứ ba. Trong chuyến thăm này, Bác đến Sầm Sơn, nói chuyện với ngư dân xóm Vinh Sơn, xã Quảng Vinh, huyện Quảng Xương (nay là khu phố Vinh Sơn, phường Trường Sơn, TP Sầm Sơn). Gặp gỡ và trao đổi với cán bộ địa phương, Bác Hồ căn dặn: "Nếu nơi đây có một hệ thống dịch vụ khách sạn và có phương tiện đưa đón khách nghỉ mát để tới Hòn Mê thì sẽ thu được nhiều của cải". Ngày 11-12-1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Thanh Hóa lần thứ tư. Chuyến thăm này Bác Hồ dành thời gian thăm Hợp tác xã Yên Trường, huyện Yên Định, thăm Nhà máy cơ khí Thanh Hóa. Người khen phụ nữ Yên Trường có nhiều thành tích. Bác đến tận phân xưởng xem công nhân làm việc, thăm nơi ở của công nhân, thăm Trường công nhân kỹ thuật. Bác Hồ về thăm Hợp tác xã Yên Trường, huyện Yên Định (Thanh Hóa) tháng 12-1961 - Ảnh tư liệu Bác Hồ với các cháu Trường mầm non thị xã Thanh Hóa năm 1961 - Ảnh: tư liệu Phát biểu tại lễ kỷ niệm sáng 19-2, ông Đỗ Trọng Hưng - bí thư Tỉnh ủy, chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa - nhấn mạnh kỷ niệm 75 năm ngày Bác Hồ lần đầu tiên về thăm Thanh Hóa là dịp để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh cùng nhìn lại chặng đường đã qua, tự hào báo công với Bác về những thành tựu to lớn đã đạt được trên tất cả các lĩnh vực. Năm 2021, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19, song kinh tế của tỉnh vẫn giữ vững đà tăng trưởng, tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 8,85%. Quy mô GRDP của tỉnh đứng thứ 8 cả nước, tổng thu ngân sách đạt 40.000 tỉ đồng. "Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa nguyện tiếp tục nêu cao truyền thống đoàn kết, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, tranh thủ tối đa sự quan tâm, hỗ trợ của trung ương và các nguồn lực từ bên ngoài để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của nhiệm kỳ 2020-2025, thực hiện nghị quyết số 58 của Bộ Chính trị khóa XII, nghị quyết 37 của Quốc hội khóa XV để Thanh Hóa trở thành một cực tăng trưởng ở phía Bắc của Tổ quốc. Xây dựng Thanh Hóa sớm trở thành tỉnh trong nhóm dẫn đầu của cả nước, một tỉnh giàu đẹp, văn minh và kiểu mẫu như lúc sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong muốn" - ông Hưng khẳng định. Ngày 20.2.2017, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thanh Hóa sẽ long trọng tổ chức kỷ niệm 70 năm Ngày Bác Hồ về thăm Thanh Hóa lần đầu tiên. Dựa trên tư liệu của Ban Đề tài tư liệu lịch sử “Bác Hồ với Thanh Hóa, Thanh Hóa làm theo lời Bác” (ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thanh Hóa) và một số tài liệu của các nhà nghiên cứu đã được công bố, Lao Động trân trọng giới thiệu con đường vào thăm Thanh Hóa của Bác 70 năm trước. Con đường lần đầu Bác vào thăm Thanh Hóa Chiều 19.2.1947, chiếc xe Jeep được ngụy trang đưa Bác vào Thanh Hóa kinh lý. Người lái xe cho Bác là đồng chí Nguyễn Văn Nên (Bác đặt tên là Ngọc); đồng chí bảo vệ tiếp cận Nguyễn Văn Lý (Bác đặt tên là Hoàng Hữu Kháng). Trước đó, ngày 7.2.1947, Bác đã gửi thư cho ông Hoàng Hữu Nam – Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Chánh Văn phòng Phủ Chủ tịch - yêu cầu các tỉnh, trong đó có Thanh Hóa, trong 10 ngày phải cung cấp 31 điểm câu hỏi điều tra về các mặt kinh tế, văn hóa, xã hội, dân cư, địa lý, ưu khuyết điểm để Người nắm tình hình. Cùng ngày, Bác ký Sắc lệnh số 15/SL bổ nhiệm ông Đặng Việt Châu – nguyên Chánh Văn phòng Bộ Nội vụ - làm đặc phái viên Chính phủ ở Thanh Hóa. Ngày 14.2.1947, sau 2 tháng cầm chân Pháp ở thủ đô, Bác chỉ thị cho Bộ Tổng chỉ huy rút các lực lượng chiến đấu ở trung tâm ra khỏi thành phố Hà Nội để đảm bảo an toàn lực lượng chủ lực, tiến hành cuộc kháng chiến trường kỳ. Cùng ngày 14.2.1947, Bác đã thảo mật điện cho ông Đặng Việt Châu về chủ trương: “Có tối cao đặc phái Chính phủ vào Thanh Hóa kinh lý, chuẩn bị báo cáo công việc”. Ngày 17.2.1947, Bác đã triệu tập cuộc làm việc với các đồng chí Võ Nguyên Giáp, Lê Đức Thọ, Lê Văn Hiến, Hoàng Hữu Nam để thông báo về chuyến đi Thanh Hóa. Như vậy, chuyến đi Thanh Hóa lần đầu tiên với tư cách người đứng đầu Chính phủ non trẻ được Bác chuẩn bị rất kỹ và đã được Người vạch sẵn lộ trình. Từ địa điểm chùa Thầy (xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây – nay là Hà Nội), nơi Bác làm việc lúc bấy giờ, đoàn công tác đưa Bác đi đường 6A ra Xuân Mai, rẽ trái theo đường 21 về Chi Nê. Đêm 19.2.1947, Bác nghỉ tại nhà khách Đồn Điền của ông Đỗ Đình Thiện – một cơ sở cách mạng của Bác, ông Thiện từng là thư ký của Bác trong chuyến đi Pháp năm 1946. 3 giờ sáng 20.2.1947, từ đồn điền Chi Nê sang đường 59 đi Nho Quan (Ninh Bình), đến đường 12 đi Ghềnh, theo quốc lộ 1A. 8 giờ sáng 20.2, Bác gặp đoàn cán bộ Thanh Hóa ra đón gồm các đồng chí: Bùi Đạt – Bí thư Tỉnh ủy, Lê Chủ - Chủ tịch Ủy ban Hành chính tỉnh Thanh Hóa, Đặng Việt Châu – đặc phái viên Chính phủ tại Thanh Hóa. Sau khi nghe đồng chí Bùi Đạt báo cáo sơ bộ tình hình, Bác hỏi về cách thức, thành phần và nội dung cuộc họp cũng như địa điểm tổ chức họp. Ngay sau đó, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa cùng đặc phái viên Chính phủ đưa Bác đi thẳng qua ga xe lửa lên cầu Cao, qua cầu Đống, cầu Trầu, cầu Cáo đến ngã ba Rừng Thông rồi hướng vào làng Bản Nguyên thì gặp đường mòn. Xe dừng lại, Bác cùng lãnh đạo Thanh Hóa chọn 2 nơi khai hội. Sau đó, Bác họp với lãnh đạo tỉnh tới hơn 1 giờ chiều mới nghỉ. Bác cùng với lãnh đạo tỉnh mở cơm trưa ra ăn, thực chất là xôi nếp đóng oản, muối vừng do gia đình ông bà Đỗ Đình Thiện chuẩn bị từ đêm 19.2 để ăn trong ngày. Đến 15h15 ngày 20.2.1947, Bác cùng lãnh đạo tỉnh quay lại địa điểm 2, nơi có hòn đá nguyên thủy tại rừng Thông. Tại đây, Bác đã có cuộc gặp gỡ, nói chuyện với đại diện nhân dân theo thành phần tỉnh đã triệu tập, ước chừng khoảng 300 người. Một số đại biểu lãnh đạo miền núi ngày sau mới xuống, tỏ ra rất tiếc nuối. Theo một số tài liệu, buổi tối 20.2.1947, Bác có cuộc nói chuyện với nhân dân thị xã Thanh Hóa trước Nhà thông tin thị xã. Khoảng 8h30 sáng 21.2.1947, xe đưa Bác về căn cứ chùa Thầy an toàn, kết thúc chuyến thăm lần đầu tiên tới Thanh Hóa. Sau khi vào Thanh Hóa, Bác quyết định lên chiến khu Việt Bắc. Mong muốn Thanh Hóa sẽ là tỉnh kiểu mẫu Trong lần về thăm, làm việc lần đầu tiên với Thanh Hóa, Bác có 2 bài nói chuyện quan trọng. Đó là những văn kiện lịch sử, thể hiện đường lối kháng chiến, tiêu thổ kháng chiến, tích cực tham gia sản xuất, đóng góp nhiều của, nhiều người cho kháng chiến. Đặc biệt, tại lần đầu tiên về thăm Thanh Hóa, Bác đã nhấn mạnh đến việc xây dựng Thanh Hóa thành tỉnh kiểu mẫu. Theo đó, qua các buổi nói chuyện, Bác bày tỏ mong ước, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hoá xây dựng tỉnh nhà thành một tỉnh kiểu mẫu. “Tỉnh Thanh Hóa phải trở nên một tỉnh kiểu mẫu, thì phải làm sao cho mọi mặt chính trị, kinh tế, quân sự, phải là kiểu mẫu. Làm một người kiểu mẫu, một làng kiểu mẫu, một huyện kiểu mẫu, một tỉnh kiểu mẫu. Quyết tâm làm thì sẽ thành kiểu mẫu”. Bác cũng chỉ rõ xây dựng tỉnh “kiểu mẫu” trên mọi mặt phải bắt đầu từ cá nhân mỗi người trước tiên: Làm một người kiểu mẫu, một nhà kiểu mẫu, một làng kiểu mẫu, một huyện kiểu mẫu, một tỉnh kiểu mẫu, một nước kiểu mẫu… Trước lúc chia tay, Bác nhắn gửi tha thiết tới đồng bào với lời hẹn ngày trở lại: “Đồng bào trong tỉnh hãy xắn tay áo làm đi, lần sau về đây tôi sẽ thấy mỗi người là một người “kiểu mẫu”. Thanh Hóa là tỉnh vinh dự được 4 lần đón Bác về thăm. Mười năm sau, ngày 13/6/1957, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Thanh Hoá vinh dự được đón Bác về thăm lần thứ hai. Người đã khen ngợi và ghi nhận những đóng góp to lớn của nhân dân Thanh Hóa trong vai trò “hậu phương lớn” của kháng chiến chống Pháp và đặc biệt là sự chi viện sức người, sức của cho Chiến dịch Điện Biên Phủ. Năm 1960, Bác về thăm Thanh Hoá lần thứ ba. Lần này, Bác đã nói chuyện với các vị đại biểu tại Đại hội Công đoàn tỉnh lần thứ VI (ngày 19.7.1960). Sau đó, Người về thăm Sầm Sơn, cùng bà con thôn Vinh Sơn, thị xã Sầm Sơn kéo lưới. Hình ảnh Bác Hồ kính yêu rất đỗi thân quen mà gần gũi vẫn còn đọng lại trong sâu thẳm ký ức của mỗi người dân thị xã Sầm Sơn và nhân dân Thanh Hóa, thể hiện sự chăm lo, tấm lòng nhân ái của Bác đối với đồng bào và nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh. Lần cuối cùng, Thanh Hóa được vinh dự đón Người là năm 1961. Trong những ngày ở thăm Thanh Hóa (ngày 11-12/12/1961), hình ảnh ghi sâu đậm trong lòng nhân dân Thanh Hóa nói riêng cũng như đồng bào cả nước là vào ngày 12/12/1961, tại sân vận động tỉnh, Bác đã bắt nhịp cho đồng bào và nhân dân Thanh Hoá bài ca “Kết đoàn”. 70 năm sau ngày đầu tiên được đón Bác về thăm, hiện Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa đang từng ngày phấn đấu xây dựng, phát triển Thanh Hóa thành tỉnh kiểu mẫu theo lời dạy của Người. |
