Những công việc cần chuẩn bị cho một chuyến bay - thu thập giấy tờ, ra sân bay, kiểm tra an ninh - có thể gây stress cho người già. Họ cũng có thể bị nhầm lẫn và mất định hướng do sự ồn ào náo nhiệt trong khi bay.
Trong khoang máy bay
Trong khoang máy bay, áp suất, ô xi và độ ẩm đều thấp. Điều này khiến cho lượng ô xi tan trong máu thấp và khí trong các hốc của cơ thể, như xoang, tai giữa, ruột, phổi, mắt và chất trám răng giãn nở. Khi hơi trong dạ dày nở ra, nó có thể gây khó chịu, buồn nôn và nôn.
Lượng ô xi thấp có thể gây đau ngực, đau tim hoặc đột quỵ.
Độ ẩm trong khoảng máy bay là từ 10 đến 20%, so với 70 – 80% trong không khí ngoài trời, vì thế mắt, mũi và miệng sẽ bị khô.
Việc phải ngồi lâu trong một không gian hẹp cũng làm tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT), hình thành những cục máu đông nguy hiểm trong các tĩnh mạch sâu ở chân.
Người già thường có nguy cơ cao bị tình trạng này, cũng như những người trước đó đã từng bị DVT và rối loạn máu. Nguy cơ cũng tương tự đối với những người nghiện thuốc lá, đang uống thuốc tránh thai, mới phẫu thuật chỉnh hình hoặc phẫu thuật não.
Chuẩn bị sớm
Người cao tuổi có vấn đề về sức khỏe cần chuẩn bị sớm cho chuyến đi. Họ nên đi khám bác sĩ để được tư vấn về thuốc men ít nhất 4 tuần trước khi lên đường. Cũng nên kiểm tra xem liệu có cần tiêm chủng không. Người già nên tránh đi tới những nước đang có hoặc vừa hết dịch, vì họ dễ bị nhiễm trùng.
Với người bị bệnh tim hoặc phổi cần ôxi, nên thu xếp mang theo trong hành lý cá nhân. Hành khách cũng nên luôn mang theo các thuốc thường dùng như thuốc điều trị cao huyết áp và tiểu đường; và thuốc hít cho bệnh nhân hen. Hãy chuẩn bị sẵn một danh sách liệt kê những vấn đề sức khỏe, các loại thuốc đang dùng và tình trạng dị ứng thuốc để đề phòng trường hợp cấp cứu.
Hành khách có tuổi cũng nên mang theo paracetamol để giảm đau hoặc sốt; thuốc điều trị tiêu chảy, thuốc chống say và cảm lạnh; và bộ sơ cứu vết thương. Tìm hiểu về phạm vi bảo hiểm y tế quốc tế phòng trường hợp cần điều trị ở nước ngoài.
Vào ngày khởi hành
Hành khách cao tuổi có thể mang theo một lọ nhỏ nước giữ ẩm hoặc kem bôi giữ ẩm cho mặt trong hành lý xách tay để đối phó với không khí khô và lạnh trên máy bay. Với người bị tiểu đường cũng có thể mang theo một chai nước ngọt hoặc vài thanh sô cô la phòng trường hợp hạ đường huyết. Người già nên tránh uống rượu bia trước khi lên đường vì nó gây mất nước và khó ngủ.
Đi loại tất ép đặc biệt để phòng ngừa sự hình thành huyết khối ở chân, nhất là với những người có nguy cơ. Uống đủ nước và thường xuyên đi lại trong khi chờ lên máy bay.
Khi nào thì không nên bay
Trong một số trường hợp tốt nhất là nên tránh đi máy bay. Những người bị bệnh tim mạch như cao huyết áp không kiểm soát được, mới bị đau tim hoặc mới phẫu thuật tim không nên bay nếu không có sự cho phép của bác sĩ. Ví dụ những người mới bị đau tim không nên đi máy bay trong ít nhất 3 tháng, vì nguy cơ diễn ra một cơn đau tim khác sẽ cao hơn do lượng ô xi thấp. Người có vấn đề về phổi, như bị hen không kiểm soát được và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, cũng cần được bác sĩ tư vấn trước khi bay. Những người bị viêm tai hoặc viêm xoang cấp nên tránh bay trong trường hợp bị đau tai, giảm thính giác, chóng mặt và ù tai.
Trước khi bay
1. Yêu cầu chỗ ngồi cạnh lối đi và gần toilet cho thuận tiện.
2. Nếu có thể, hãy đi theo nhóm hoặc với người trẻ hơn.
3. Kiểm tra sức khỏe trước khi đi và tiêm chủng những vắc xin cần thiết.
4. Mua một ít thuốc chống lo âu và chống say tàu xe, nếu cần.
5. Mua bảo hiểm du lịch đầu đủ.
6. Gói sẵn thuốc và dụng cụ hỗ trợ thông thường trong hành lý xách tay.
Trên máy bay
1. Nếu sử dụng máy trợ thính, hãy vặn nhỏ âm lượng trong khi máy bay cất cánh và hạn cánh để tránh tổn thương tai do tiếng ồn của máy bay.
2. Tránh các loại nước có ga và thực phẩm gây đầy hơi như hành, súp lơ, bắp cải và đậu rang.
3. Tránh hoặc hạn chế đồ uống có cồn và caffeine trong những chuyến bay dài.
4. Thường xuyên vận động. Đi toilet 2 hoặc 3 tiếng một lần sẽ giúp tuần hoàn máu lưu thông.
5. Thường xuyên co duỗi các cơ ở chân, ví dụ như co duỗi bàn chân để giảm khó chịu, mỏi và cứng cơ.
Cẩm Tú
Theo Asiaone
(VTC News) – Nhiều hành khách gặp sự cố sức khỏe trên chuyến bay, mới đây có người đã tử vong vì không có biện pháp phòng trước.
Đột tử vì đau tim
Tháng 6/2013, nữ hành khách tên là Judy Ann VanAlstyne, 67 tuổi đã tử vong trên chuyến bay của hãng hàng không US Airways.
Bà VanAlstyne bay từ nhà ở Ba Lan đến thành phố Phoenix, Mỹ. Tuy nhiên, giữa đường, bà bị đau tim. Bà được hô hấp nhân tạo trên máy bay. Và chuyến bay được chuyển hướng hạ cánh ở Boise vào buổi trưa. Cảnh sát và các bác sĩ đã đón ở sân bay để chuyển bà một bệnh viện địa phương. Tuy nhiên, bà VanAlstyne đã chết.
| Nhiều người đột tử trên máy bay vì đau tim. |
Hành khách P.T.N. (nữ, 45 tuổi, Thái Bình) đã đột tử trên chuyến bay của hãng hàng không Jetstar Pacific, mang mã hiệu BL512 từ TP.HCM đi Hải Phòng, cất cánh lúc 15h10 ngày 20/11/2012.
Đại diện hãng hàng không Jetstar Pacific cho biết: “Sau khi chuyến bay cất cánh được khoảng 1 giờ thì nữ hành khách có những biểu hiện bất thường. Ngay lập tức, người nhà đi cùng chuyến bay phối hợp với nhân viên của hãng tiến hành các biện pháp cấp cứu, nhưng nạn nhân không qua khỏi”.
Trong quá trình làm thủ tục, nữ hành khách trên có biểu hiện bị sốt. Nhân viên tại sân bay đã yêu cầu hành khách kiểm tra sức khỏe và có giấy xác nhận của bác sĩ trước khi ký giấy miễn trừ trách nhiệm để lên máy bay.
Trước đó, trong chuyến bay mang mã hiệu VN 318 của Hãng hàng không Vietnam Airlines xuất phát từ Đà Nẵng đi Hà Nội cũng xảy ra trường hợp đột tử tương tự. Khi máy bay đang khởi động để chuẩn bị cất cánh thì tiếp viên phát hiện một người đàn ông chừng 50 tuổi gục trên ghế.
Tiếp viên báo cáo cơ trưởng và phi hành đoàn quyết định ngừng bay để đưa hành khách đi cấp cứu. Nhân viên y tế kịp thời có mặt nhưng hành khách này đã chết.
Người nào dễ bị đột tử?
Theo Điều dưỡng trưởng Nguyễn Xuân Vinh, khoa Phẫu thuật tim mạch – lồng ngực, bệnh viện Việt Đức: Bệnh nhân bị đột tử trên máy bay thường do mắc bệnh tim mạch và đột quỵ não. Trường hợp đột tử trên chuyến bay có thể do bệnh nhân lo lắng vì sợ độ cao.
| Người có bệnh tim mạch trước khi lên máy bay cần phải kiểm tra sức khỏe. Ảnh minh họa |
Ngoài ra, khi máy bay cất cánh và hạ cánh, sự thay đổi áp suất không khí có thể ảnh hưởng đến hệ thống tim mạch, gây ra các biểu hiện khó thở cũng dẫn đến đột tử, nhất là ở bệnh nhân bị hẹp van hai lá. Áp suất không khí thay đổi khiến những bệnh nhân bị thiếu máu cơ tim, suy tim mất bù, thiếu máu cơ tim, bệnh huyết khối… đều rất dễ gặp nguy cơ tử vong.
Bên cạnh các bệnh về tim mạch thì nhồi máu phổi, thuyên tắc động mạch phổi, vỡ các mạch máu lớn, tai biến mạch máu não nặng, rối loạn nhịp tim… đều có thể gây đột tử.
Bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim phải đặt máy tạo nhịp cũng phải cân nhắc khi đi máy bay. Áp suất, từ trường trên máy bay khiến máy tạo nhịp bị ảnh hưởng.
Những bệnh nhân bị bệnh tim cấp không nên đi máy bay. Trong trường hợp buộc phải di chuyển bằng máy bay, cần có bác sĩ đưa đi và họ sẽ giúp kiểm soát tình hình bệnh nhân.
Trên máy bay, thường không có đầy đủ phương tiện cấp cứu giúp đảm bảo tính mạng của bệnh nhân.
Ông Vinh khuyến cáo, những người có bệnh tim mạch, trước khi đi máy bay cần được các bác sĩ chuyên khoa khám, đánh giá tình hình bệnh. Trong quá trình bay, nếu hành khách xuất hiện các triệu chứng: khó thở, tức ngực, lo lắng không kiểm soát, hồi hộp, tim đập quá nhanh hay quá chậm… phải yêu cầu phi hành đoàn trợ giúp ngay. Cần thông báo xem có hành khách nào là bác sĩ để giúp hỗ trợ bệnh nhân.
Vì vậy, hãng hàng không cần khuyến cáo những bệnh nhân bị bệnh tim phải khai báo.
Nhưng thực tế là, có quy định nhưng việc kiểm tra chưa được thực hiện chặt chẽ, người bệnh nên chủ động chuẩn bị cho chính mình.
| Các hãng hàng không đưa ra những lời khuyên cho những người mắc các chứng bệnh sau nên hạn chế việc đi máy bay.- Người bị bệnh tim đến giai đoạn cuối như: chứng tim tái, tắc mạch vành hay nhồi máu cơ tim, …- Người bị bệnh nghiêm trọng về hô hấp như khó thở, hen phế quản nặng, bị các bệnh gây tràn khí, dịch màn phổi. Những người vừa trải qua các xét nghiệm y tế mà bọt khí còn tồn lưu trong hệ thống thần kinh trung ương như: chụp X-quang não bơm khí, chụp não thất, … - Những người bị cao huyết áp (trên 230/130 mmHg) hoặc những người có huyết áp thấp (80/50 mmHg) cũng không nên đi máy bay. - Người có các triệu chứng như ho ra máu, khạc ra máu, nôn ra máu, đi ngoài ra máu, …- Người bị đột quỵ trong vòng 4 tuần lễ cũng không nên đi máy bay. |
Nguyễn Tâm