Bệnh tay chân miệng là bệnh phổ biến ở nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, đối tượng và độ tuổi nào dễ mắc bệnh này nhất và cách phòng chống bệnh như thế nào là điều không phải ai cũng hiểu rõ.
Bệnh tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút thuộc nhóm Enterovirus gây ra. Bệnh lây từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc gián tiếp qua đồ dùng, vật dụng bị nhiễm vi rút từ dịch tiết mũi họng, các bọng nước vỡ của người bệnh. Bệnh tay chân miệng thường có biểu hiện sốt, đau họng, loét miệng, lợi, lưỡi, phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, gối, mông.
.jpg)
Một số dấu hiệu bệnh chân tay miệng.
Theo tổ chức Y tế thế giới WHO, căn bệnh này hiện phổ biến ở rất nhiều quốc gia châu Á và cứ vài năm lại xảy ra một đợt ở nhiều khu vực khác nhau trên thế giới. Trong thập niên vừa qua, đã có những báo cáo về các vụ bùng phát dịch tay chân miệng ở khu vực Tây Thái Bình Dương. Những quốc gia châu Á ghi nhận có số ca mắc tay chân miệng tăng nhanh trong thời gian gần đây gồm: Trung Quốc, Hồng Kông (Trung Quốc), Hàn Quốc, Ma-lai-xi-a, Sing-ga-po, Thái Lan, Đài Loan (Trung Quốc) và Việt Nam.
Tại Việt Nam, số ca nhiễm bệnh này có xu hướng tăng trong khoảng từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12. Bệnh có nguy cơ lây nhiễm mạnh nhất trong tuần đầu tiên sau khi một bệnh nhân nhiễm bệnh và có thể kéo dài vài tuần do vi rút khu trú trong phân.
Nguyên nhân gây ra bệnh tay chân miệng Các vi rút thuộc nhóm Enterovirus là nguyên nhân gây ra bệnh này. Nhóm vi rút này bao gồm nhiều loại khác nhau như Poliovirus, Coxsackievirus, Echovirus và các loại Enterovirus khác. Bệnh tay chân miệng chủ yếu gây ra bởi vi rút Coxsackievirus A16 với ít biến chứng và thường tự khỏi. Tuy nhiên, bệnh này cũng có thể bắt nguồn từ các vi rút nhóm Enterovirus, bao gồm vi rút Enterovirus 71 (EV71) với rất nhiều biến chứng nguy hiểm và có thể dẫn đến tử vong.
Ai dễ mắc bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng chủ yếu xảy ra ở trẻ em dưới 10 tuổi, thường là ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Trẻ càng nhỏ thì các triệu chứng càng nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, tất cả những ai chưa từng mắc bệnh đều có nguy cơ lây nhiễm khi tiếp xúc với các dụng cụ hoặc bề mặt bị nhiễm vi rút do người bệnh chạm vào, nhưng không phải ai bị nhiễm vi rút cũng có biểu hiện của bệnh.
Trẻ em có nguy cơ lây nhiễm vi rút và mắc bệnh cao hơn vì các em có khả năng đề kháng và miễn dịch yếu hơn người lớn. Hầu hết người lớn được miễn dịch nhưng những trường hợp thanh thiếu niên và người trưởng thành bị nhiễm vi rút cũng không phải là hiếm.
Phụ nữ mang thai cần phòng tránh bệnh, không nên tiếp xúc gần gũi với người nhiễm bệnh bởi có khả năng lây nhiễm và truyền vi rút sang cho con ngay trước khi sinh hoặc trong khi sinh.
Điều đáng lưu ý là một người có thể nhiễm bệnh tay chân miệng nhiều lần do mỗi lần nhiễm bệnh, cơ thể chỉ tạo ra kháng thể với một loại vi rút nhất định.
Do đó dù đã từng nhiễm, người bệnh vẫn có thể mắc bệnh trở lại nếu bị nhiễm vi rút khác thuộc nhóm Enterovirus.
Cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng
Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh tay chân miệng. Khi bị bệnh người bệnh nên uống nhiều nước và có thể dùng thuốc để điều trị triệu chứng như hạ sốt hay giảm đau do các vết loét. Có thể giảm nguy cơ lây nhiễm bằng các biện pháp vệ sinh thường xuyên và can thiệp y tế kịp thời khi người bệnh có các triệu chứng nghiêm trọng.
Để tích cực phòng chống, giảm thiểu ảnh hưởng của bệnh tay chân miệng đến sức khỏe, đặc biệt là trẻ em, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh như sau:
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh tay chân miệng đồng thời đưa ra những lời khuyên hữu ích để giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tay chân miệng và duy trì sức khỏe tốt nhất. Nếu bạn đang quan tâm đến lĩnh vực này, hãy đọc bài viết để có thêm thông tin và kiến thức bổ ích bạn nhé!
Bệnh tay chân miệng là gì?
Bệnh tay chân miệng là một loại bệnh truyền nhiễm do hai loại virus chính là Enterovirus và Coxsackievirus gây ra. Mỗi loại virus có đặc điểm sinh trưởng, gây bệnh và phân bố khác nhau, tuy nhiên chúng đều rất dễ lây lan và có thể gây ra dịch bệnh, đặc biệt là đối với trẻ em. Trong những năm gần đây, tình trạng dịch bệnh tay chân miệng xảy ra thường xuyên ở Việt Nam, với virus chủng Enterovirus phổ biến hơn.
Bệnh tay chân miệng thường xuất hiện ở trẻ em (trẻ dưới 5 tuổi và đặc biệt nhiều trong nhóm trẻ dưới 3 tuổi). Những đứa trẻ ở độ tuổi này có nguy cơ cao bị lây nhiễm bệnh tay chân miệng do hệ miễn dịch của họ đang trong giai đoạn phát triển và chưa hoàn thiện, đồng thời không còn được cung cấp kháng thể từ sữa mẹ nữa.
///cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/tre_bi_tay_chan_mieng_kieng_gi_793c8f0a0a.jpeg)
Bệnh tay chân miệng thường xuất hiện ở trẻ em
Triệu chứng của bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng thường gây ra các triệu chứng chủ yếu trên lòng bàn tay, lòng bàn chân và niêm mạc trong miệng, lưỡi, má, vòng họng của trẻ. Ban đầu, trẻ có thể bị nổi các bọng nước nhỏ, sau đó các bóng nước này sẽ vỡ và dịch trong chảy ra, nếu dịch đục có thể kèm theo nhiễm trùng. Các vết thương trên da và niêm mạc gây ra sự khó chịu, bức bối cho trẻ, và có thể khiến trẻ bị rối loạn tiêu hóa, nôn ói, tiêu lỏng. Đôi khi, trẻ có kèm nóng sốt và các triệu chứng tương tự như nhiễm siêu vi đường hô hấp.
Ở giai đoạn đầu của bệnh trẻ có thể được chăm sóc tại nhà bao gồm uống thuốc hạ sốt, bú thêm sữa và nước, và chăm sóc các vết thương. Tuy nhiên, nếu bệnh tay chân miệng của trẻ tiến triển nặng, có thể gây ra các triệu chứng như sốt cao liên tục, rối loạn thần kinh, giật bắn tay chân khi ngủ và triệu chứng sốc. Trong trường hợp này, trẻ cần được thăm khám và điều trị tại bệnh viện.
Nếu trẻ có triệu chứng sốc và tụt huyết áp, da nổi bông, tri giác lơ mơ, đó là dấu hiệu của giai đoạn nguy kịch, cần cách ly và điều trị tích cực trong phòng cấp cứu hồi sức. Bệnh tay chân miệng có nguy cơ biến chứng nặng và có thể gây ra tử vong, do đó việc phát hiện và điều trị kịp thời là rất quan trọng.
///cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/benh_tay_chan_mieng_su_lay_lan_nhanh_chong_va_nhung_dieu_can_biet_de_ngan_chan_hinh_2_00b62f4584.jpg)Các triệu chứng của bệnh thường xuất hiện ở tay, chân và miệng
Bệnh chân tay miệng có lây không?
Con đường lây nhiễm của virus gây bệnh chân tay miệng
Virus gây bệnh tay chân miệng lây nhiễm chủ yếu là qua đường hô hấp và đường tiêu hóa.
- Đường hô hấp: Virus gây bệnh tay chân miệng có thể tồn tại trong dịch sổ mũi, hắt hơi, nước bọt hay dịch nước trên da và niêm mạc. Khi trẻ mắc bệnh những loại virus này khiến cơ thể tiết dịch nhiều hơn. Việc trẻ chảy mũi, hắt hơi hay ngậm mút đồ chơi chung có thể khiến bệnh lây lan một cách nhanh chóng.
- Đường tiêu hóa: Virus gây bệnh có thể có trong dịch tiết nước bọt bám vào bát thìa hoặc tay khi trẻ ăn, và nguy cơ lây nhiễm rất cao khi tiếp xúc gần và sử dụng chung vật dụng ăn uống cho trẻ.
Một tác nhân khác góp phần vào tốc độ lây lan nhanh chóng của bệnh tay chân miệng là loại virus gây bệnh có khả năng tồn tại ngoài môi trường trong thời gian dài và có thể bám vào đồ dùng, đồ chơi, quần áo của trẻ. Ngay cả khi trẻ khỏe mạnh và không mắc bệnh, khi sinh hoạt chung với trẻ bị bệnh trong một môi trường nhất định, trẻ vẫn dễ bị lây nhiễm.
Khi nào hết lây lan bệnh tay chân miệng?
Thường thì bệnh tay chân miệng có thể lây lan trong vòng vài tuần sau khi người bệnh đã hồi phục. Bệnh có thể lây lan trong thời gian ủ bệnh khi các triệu chứng chưa rõ ràng và lây nhiễm mạnh nhất trong tuần đầu tiên.
Cách phòng tránh bệnh tay chân miệng
Hiện tại, chưa có thuốc hoặc vaccine đặc trị cho bệnh tay chân miệng. Vì vậy, điều trị chủ yếu là hỗ trợ tổng thể và giảm triệu chứng. Do đó, việc phòng ngừa là rất quan trọng cho cả trẻ em và tất cả các thành viên trong gia đình. Sau đây là một số biện pháp cách phòng chống lây lan bệnh tay chân miệng ở trẻ:
- Giữ vệ sinh sạch sẽ: Dạy trẻ thói quen rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch, đổi quần áo, tắm gội mỗi ngày, ăn thực phẩm sạch sẽ và uống nước đun sôi để nguội. Trẻ cũng nên được dạy không để tay vào miệng hoặc ngậm đồ chơi.
- Vệ sinh vật dụng của trẻ: Các vật dụng của trẻ như khăn lau, áo quần, đồ chơi, chén bát và dụng cụ học tập nên được ngâm rửa với dung dịch khử khuẩn sau đó phơi khô dưới nắng mặt trời.
- Vệ sinh môi trường sống: Cần quét dọn, lau chùi những nơi thường xuyên tiếp xúc với trẻ như bàn ghế, sàn nhà, tay vịn, cầu thang, nắm cửa, nhất là tại các điểm trông giữ trẻ. Các vật dụng khác cần được làm sạch định kỳ bằng nước sát trùng.
- Quan sát sức khỏe của trẻ: Các bậc phụ huynh và người trông trẻ cần chủ động quan sát tình trạng sức khỏe của trẻ hàng ngày. Khi phát hiện trẻ bị bệnh, cần nhanh chóng báo cáo để giữ cho trẻ cách ly và khử trùng để giảm thiểu lây lan sang trẻ khác và tránh tạo thành ổ dịch.
- Thăm khám và theo dõi sức khỏe: Đối với các trường hợp nghi ngờ bệnh, cần sớm đưa trẻ đến các trung tâm y tế để được thăm khám và theo dõi.
///cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/benh_tay_chan_mieng_su_lay_lan_nhanh_chong_va_nhung_dieu_can_biet_de_ngan_chan_hinh_3_84d6c04363.jpg)
Rửa tay bằng xà phòng giúp phòng tránh bệnh tay chân miệng
Trên đây là tất cả các thông tin cần thiết về bệnh tay chân miệng có lây không cũng như các biện pháp phòng ngừa. Mong rằng những thông tin này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về bệnh này.
Đường lây truyền của bệnh tay chân miệng là gì?
Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm nên có thể lây từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, dịch nhầy ở mũi họng, dịch từ bọng nước hay phân của người bệnh, sử dụng đồ dùng cá nhân chung với người bị tay chân miệng.
Thời gian ủ bệnh tay chân miệng bao lâu?
Thời gian ủ bệnh của tay chân miệng thường từ 3-7 ngày. Ở giai đoạn này các triệu chứng vẫn chưa điển hình, bố mẹ có thể không phát hiện trẻ bị bệnh và virus có thể lây truyền ở giai đoạn này.
Bệnh tay chân miệng ở trẻ lấy quà đau?
Giới thiệu chung về bệnh tay chân miệng Biểu hiện đặc trưng của bệnh đó là khiến vùng da bị tổn thương, vùng niêm mạc tồn tại dưới dạng phỏng nước tập trung chủ yếu tại miệng, lòng bàn tay, bàn chân. Đường lây nhiễm chính của tay chân miệng qua hệ tiêu hóa từ tuyến nước bọt hay phân của trẻ nhiễm bệnh.
Làm sao để không bị lấy tay chân miệng?
Cần tập cho bé thói quen rửa tay thường xuyên và đúng cách bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; Tuyệt đối không được mớm cơm, mớm thức ăn cho trẻ, không dùng tay bốc thức ăn trực tiếp cho trẻ. Dạy trẻ không ăn bốc, không mút tay, không đưa đồ chơi lên miệng để ngậm mút.